Лангарнинг биринчи кредити ва Шамс-Навоий фирмаси сирлари (13)
Ассалому алайкум хурматли Исмат ака!
Утган маколамда ёзганимдек, Узбекистонда тошни кайта ишлаш сохасида олинган Италия ускуналарининг карийиб хаммаси, кур-курона, кимларнингдир аралашуви билан олинган.
Мен Республикадаги олинган ушбу Италия линиялари корхоналари директорларининг карийиб хаммасини жуда яхши танийман. Жуда куплари рахматлик булиб кетишди. Тирик юрганлари хам, юрак касали ёки бошка касалликлар балан зурга кимир-кимир килиб юришибди.
Ушбу ускуналар олиниб бошланган пайтларда мен хали Самаркандмармар ОАЖда профсоюз раиси эдим.
Ёдимда 1997 йиллар бизнинг корхона хам, Зарбанд мармар кони учун Италия линиясини олиш харакатини бошлади.
Рахбарларимиз Тошкентга зир югуришади, хар хафталик беш минутлик рахбарлар йигилишида янги ускуналар кулайлиги, уни олиб ишлатиб бошлаганимиздан кейинги келадиган даромадлар хакида жуда куп гаплар айтилар эди.
Бошланишида мухокамада 600 минг АКШ доллари хакида гап булиб, контракт нимагадир 890 мингга тузилиб кетди. Берган саволларимизга рахбаримиз тузук курук жавоб беролмай колган эдилар. Ушанда енгилгина откат хакида гаплар чикиб колган эди.
Ушанда кандайдир бир утиришда бош хисобчи Омонов Фарход, кайфи ошиб, контрактнинг нархи нимага кутарилгани хакида гуллаб куйган эди.
Шу енгилгина шов-шувдан кейин, рахбаримиз Тошкентга бориб контрактга битта автокран кушдириб келган эдилар. Аммо лекин, нима булган такдирда хам Самаркандмармар олинган кредитни катта кийинчилик билан тулаб булди.
Шу кредитни тулайман деб рахбаримиз Бахром ака хам бирон маротаба отпускага чикмасдан ишладилар. Сири чикиб колмасин деб жуда куркар эдилар, гап линиянинг кандай олинганига бориб такалса ранглари узгариб, маъзалари кочар эди.
Шунчалик булгани билан хам Самаркандмармарга келган ускуналарнинг хаммаси конда тулик ишлатилди, мутахассислар куриб билиб олишган, энди нархида 20-30 фоиз фарки. кимларга каерга кетди, ёлгиз оллохга ва олганларга маълум.
Энди «Шамс Навоий» фирмаси ва рахбари Жамолов Шавкиддин Лангарга олиб берган ускуналари , УМУМАН БИЗНИНГ КОНЛАРГА ТУГРИ КЕЛМАЙДИ, «ТЕЛЕСТАР-2» СТАНОГИ ВА «ТЭЧ-1» ВА «ТЭЧ-2» НОМЛИ УСКУНАЛАРИ МАРМАР КОНЛАРИДА ИШЛАТСА БУЛАДИГАН УСКУНАЛАР ЭДИ.
ЛАНГАР КОНИ ЭСА ГРАНИТ ИШЛАБ ЧИКАРАДИ.
Туман хокими ва вилоят хокимининг бу гапларни кутармаслик хакидаги илтимосидан кейин хам, харкалай маълумот учун юкори идораларга, банкга хат жунатиб куйдик.
Бу орада бизга март ойида Москва тошни кайта ишлаш заводи вакили келиб кетди, Рустамов Курбан Раупович хамрохлигида, бир ойда 200 м3 гача гранит блоклари олишлиги хакида шарнома ташлаб кетди.
Рустамов Курбан Раупович хам асли Нуроталик булиб тош сохасини яхши тушунадиган мутахассис, конларни, имкониятларимизни куришиб хурсанд булиб кетишди.
Уларнинг ортидан Болгариянинг «Булмарма» фирмаси вакили Спасов Кристо Спасов келиб бизда 10 кундан зиёдрок юриб конларни урганиб, йилига 3000 м3 дан гранит блоклари олишига шартнома килмокчи эканликларини айтиб колди.
Жамолов кредит олиниши жараёнида, контрактга дунёнинг 20 дан зиёд давлатини Лангарнинг тошларига харидор килиб курсатган, хар кайсиниси йилига канчадан гранит блоклари олиши хам курсатиб утилган.
Ушбу хаводан олинган маълумотлар шу бугунги кунларда хам осилиб турибди, жойини узгартирмай. Францияда 1982 йилда ишлаб чикарилган «КАТАРПИЛЛАР» русумли бульдозерни 290 минг АКШ долларига бахолатиб олиб келган экан.
Навоийдаги узига тегишли базага тушириб, божхонадан утказиб булиб Лангарнинг рахбарларига олиб кетинглар деб хабар берган. Лангардан келганлар келиб куришиб, нархини эшитишиб. олиб кетишдан бош тортишган.
Бир ой давом этган жанжалдан кейин, менинг боришимга 2-3 ой колганда бульдозерни кайта экспертлар билан куришиб 100 минг АКШ долларига бахолатишиб куйишган экан.
Лангарликларнинг бошка ускуналарга хам эътирозлари туфайли Хужалик судига ариза берилган экан «Шамс Навоий» фирмаси томонидан. 2001 йилнинг март апрел ойлари вокеалари, харидорларнинг келиб кетиши, юкоридаги рахбарларнинг ишни тезрок бошланглар дейиши окибатида, вазиятни урганиб чикиб, мавжуд техникалар билан йилига 3-4 минг м3 гранит блоклари ишлаб чикарса булади деган хулосага келдик.
2001 йил апрел ойи урталарида АК»Узкурилишматериаллари» бошкаруви раиси уринбосари Эргашев Собир Курбонович хузурида йигилиш булди.
Ушбу йигилишга Шамс Навоий фирмаси рахбари Жамолов Шавкиддин хам одамлари билан келишди. Италиянинг «Роверой Лимитед» фирмаси рахбари Анета Чернышова хам катнашди, АК ходимлари билан жами 8-10 киши катнашган ушбу мажлисда «Катарпиллар» бульдозерини кайта бахолашдан колган 190 минг АКШ доллари фаркига кандай ускуна олиш масаласи курилди.
Шу кунларгача Жамолов ва Анета хоним уртасидаги ёзишмаларни, Анета хоним йигилганларга такдим килди. Энди 190 минг учун беш олтита вариант кушимча шартномалар курсатиб утилган.
Ушбу линияни олишда куп нарсалар эътиборга олинмаган. Масалан биронта автокран йук, компрессор битта, шу нарсаларнинг урнига умуман кераксиз ускуналар отнинг калласидек нархга сотиб олинган.
Бизга макул булган кушимча шартномадан факат биттаси, уртадаги фаркга 2 та 25 тонна юк кутарувчи автокранлар эди. Мен шунга 8 та ПР-10 хаво компрессори хам кушишларини сурадим. Жамолов судлашишни давом эттириш тарафдори булди.
АК «Узкурилишматериаллари» ташки инвестициялар бошкармаси бошлиги Йулдошев Абдувохид ака ЙИГИТЛАР, БИР ЙИЛ СУДЛАШСАНГЛАР ХАМ ХЕЧ НАРСАГА ЭРИШМАЙСАНЛАР, шусиз хам 2 йил торта торт билан утиб кетди, банк кредитини тулаш хеч кимнинг хаёлида йук.
Бу Италия фирмаси булса, Жамолов узи бориб ушбу ускуналарни танлаб келган булса, нима деб даъво килади, контрактга кул куйилган, курсатилган ускуналар келган дедилар.
Бир соатлик танаффус эълон килинди, коридорга чикдик. Йулдошев билан гаплашиб турсак, фоедан бакир чакир овози, аёл кишининг йиглашини эшитиб хаммамиз уша тарафга бордик.
Борсак Анета хоним ва Жамолов Шавкиддин. булаётган гап «ЯНА КАНЧА ПУЛ БЕРИШИМ КЕРАК СЕНГА, ХАММАСИНИ ОЛИБ БУЛДИНГКУ, ХОЗИР ТАНАФФУСДАН КЕЙИН БОР ГАПНИ АЙТАМАН, КЕЙИН ТЕГИШЛИ ИДОРАЛАРГА ХАМ БОРАМАН, УСКУНАЛАРНИ УЗИНГ ТАНЛАГАНСАН ДЕГАН ГАПЛАР».
Танаффусдан кейин Жамолов одамлари билан келишмади, Анета хоним 6 та ПР-10 хаво компрессори ва 2 та янги автокран беришга рози булди.
Эртаси кунига кушимча шартномаларни тузишди. Май ойи бошида автокранларни кабул килишга Украинанинг Дрогобич автокран заводига боришга келишилди.
Хали банкда 100 минг АКШ доллари микдоридаги пул гаров сифатида Италияга утказилмай ушлаб турилган экан. Ускуналар тулик етиб келгач туланади деб ёзилган. Бу тарафда ишни бошлаб юбордик, Жамолов хам хоким бобо айтгандай озми купми ёрдам бериб бошлади, узи Лангарга келиб, энди у ёк бу ёкга ускуналар тугрисида хат килиб юрманг, мен бу сохани тушунмаганлигим учун, нимани курсатса олаверибман, айбимни тушунаман деганларига ишониб, йигитча гап Шавкиддин ака, бош ёрилса дуппининг тагида дейишган, хоким боболар илтимос килишди иккаласи хам, мана сиз келдингиз, одамгарчилик колади бу дунёда, мана шу кредитни кандай булмасин тулаб берамиз деб, кунгилларини кутариб жунатиб юбордим.
Агар Куроловлар халакит беришмаганда аллакачон тулаб хам юборган булар эдик. Чунки Лангарнинг узидаги мавжуд техникаларнинг анчасини кайта таъмирдан чикариб улгурдик. энди контракда ёзилган 3000 м3 ни эски ускуналар чикариши керак, хазили хам рости хам булган гап.
Шу бугунги кунда суралса хам хоким бобо Турдимов ва Жамолов ушбу булиб утган гаплардан тонолмайди. Гайбулло Дилович энди рахматлик булиб кетганлар, ортларидан ёмон гап айтолмайман. халкпарвар рахбар эдилар.
Кабулларига биринчи гал кирганимда, ишчилар жуда куп 100 таларини колдириб, 200 дан зиёдрогини кискартирмасак булмайди, сал узимизга келиб бирон йиллардан кейин ишчиларникайта ишга олишни бошлаймиз деганимда, кабул охирида углим сенга битта шахсий илтимосим бор деб колдилар.
Жуда мулойим, синик бир овозда углим деб мурожаат килганларига, дархол сергак тортиб.айтинг хоким бобо кулимдан келгунича харакат киламан дедим.
Гайбулло Дилович узларига бирон нима сурасалар керак деб турсам. Мана шу ишчиларни кискартиришни килмагин, одамларга бир коп уннинг пулини топиб бериб биласанми, бирон иш билан андармон килгину .ишлар яхши булиб кетгунча шуни бериб тургин.
Илтимосим шу, уларнинг хозир бошка борадиган жойи йук дедилар.
Мана шу гаплари хамон ёдимдан чикмайди, 320 та ишчи мен кетгунимча ишлади, Гайбулло Диловичдан кейин келган хоким Бахриддин Рузиев билан бир маротаба учрашиб, ЕР БИЛАН ОСМОННИНГ ФАРКИГА БОРГАНМАН!!!
Шу бугунги кунларда халк учун илтимос киладиган хокимлар бор ёки йуклигини билмайман.
Давоми бор.
МАҚОЛАНИ ДЎСТЛАР БИЛАН БАҲАМЛАШИНГ