Алишер Айматли: Телефондаги суҳбат. Самарқанд — Нью Йорк

– Тоға, мана бу расмлар ким, альбомингизда кўриб қолдим?

– Нега менинг рухсатимсиз альбомга тегасан?

– Неварангиз кўтариб юрган экан, кўриб қолдим.

– Э, уруғинг кўпайгур, тегма десам ҳам қўйишмайди булар. Янганг кўриб қолса, бошимни қотиради.

– Янгам Америкадаю, қаёқдан кўради? Журналистларми, дейман?

– Ҳа, Навоийда бирга ишлашганмиз.

– Чиройли қизлар экан.

– Чиройига қараб ишга қабул қилганмизда.

– Э, ишни ким қилади унда?

– Ҳазил, жиян, ҳазил. Ҳар иккаласи икки дунё! Бири Маруса Ҳосилова, иккинчиси Ҳалима Ахмедова. Навоийдаги “Дўстлик байроғи”нинг маданият бўлими. Менимча, бу 1982 ёки 83-йиллар.

Сирдарёда Марусанинг курсдоши Соҳиба Акешева билан бирга ишлаганман. Соҳиба ювошроқ эди, буниси жуда асов экан. Бир жойга сафарга жўнатсанг қойиллатиб, журналистлар тили билан айтганда, чирқиратиб келади. Ўзи битта материал, аммо тўплаган ҳужжатлари бир папка. Жуда пишиқ. Унинг отасини ҳам танийман. Навбаҳорнинг Арабхонасида турарди. Жуда одамохун одам эди, раҳматли. Ўзимиз томонга ҳам кўп борган.

Маруса, адашмасам ҳозир Тошкентда қонунчилик журналида ишлайди. Жуда кўп конкурсларнинг ғолиби!

– Шунга уйланиб қўя қолмабсизда?

– Жиян, мен ёшликда хунукроқ йигит бўлганман, қизларга кўп ёқмаганман. Ҳозир мана қариб, чиройли чол бўлдим. Кўчага чиқсам, инглиз кампирлар “A you free?” деб қўйишмайди.

– Тўғри қилгансиз, ўйлаб кўрдим, қонунчи аёлдан хотин чиқмайди.

– Йўқ яхши, бир ўртоғимизга турмушга чиққан, иккита қизи бор, ҳозир катта эна бўлган.

– Бўйи узуни-чи?

– Уям аломат. У Қизилтепанинг Зармитанидан. Отасиниям, онасиниям танирдим. Онаси ўзбекчани билмасди. Отаси Раҳмат ака эди, назаримда, Қизилтепанинг ярми танирди, тадбиркор эди. Ўзи эса бизга педтехникумдан ўтган эди. Шоира. Бизга ишга келган пайтлари ахборотни ҳам, фельетонни ҳам шеър қилиб ёзарди. Кейин-кейин сал-пал ўрганди. Бизда бир-йил ишладими-йўқми, кейин Тошкентга турмушга чиқиб кетди. Бир ўғли бор эди. Нархозда ўқирди, уйлантирдими-йўқми, билмадим.

Ҳозир республика бўйича олд шоиралардан бири.

– Сиздан ўтиб кетибдида улар машҳурликда.

– Ҳа. Ғолибларга кимдир қарсак ҳам чалиб туриш керакку!

– Қачонгача қарсак чаласиз?

– Э, сен билмайсан, қарсакларнинг ҳам тури кўп, бизга ўргатишган. Қарсаклар. Давомли қарсаклар. Гулдурос қарсаклар. Давомли гулдурос қарсаклар…

– Раҳмат тоға, дарвоқе, мен янги газета очдим. Номи “Мувозанат”. Ҳозир обуна билан шуғулланаяпман. Интернет газетани тайёрладик, ҳадемай ўзини ҳам чиқарамиз. Таҳрир ҳайъатига сизни ҳам киритайми?

– Йўқ. Мен узоқдаман. Ҳайъат аъзолигига ишлайдиган одамларни кирит. Майли, омон бўл!

Суҳбатни Ахтам Бердонов олиб борди.