Ўзбек адиблари она тилимиз ҳақида битган шеърлар…

Адабиёт, Маданият ва Санъат, Муҳаррир танлови | 20/10/2020 23:47- 10992 марта ўқилди

Абдулла Орипов

ОНА ТИЛИМ

Минг йилларким булбул каломи

Ўзгармайди, яхлит ҳамиша.

Аммо шўрлик тўтининг ҳоли

Ўзгаларга тақлид ҳамиша.

Она тилим, сен борсан, шаксиз,

Булбул куйин шеърга соламан.

Сен йўқолган кунинг, шубҳасиз,

Мен ҳам тўти бўлиб қоламан!

Рауф Парфи

ОНА ТИЛИМ

1. Абут-Турк тарихдан балки бир ҳикмат

Бироқ сен борсан-ку Турон элинда.

Шоир, Сўз айтмакка сен шошма фақат,

Улуғ Алишернинг қутлуғ тилинда.

Ул олис қуёшдир куйиниб ёнар,

Олис хотиротлар ўчмас фалакда.

Ҳақдан, Ҳакиқатдан кўринг, ким тонар?

Дунёвий аламнинг тийғи юракда.

Ватан деб аталган бешик, онажон,

Мен учун ёпилган эшик, онажон,

Мен сокин солланиб илғаб борарман.

Ватан деб аталган тобут қўйнида,

Чувалган булутни қордек қорарман,

Руҳимнинг панжаси чақмоқ бўйнида.

2. Ҳеч зот уза билмас узилган жонни,

Ҳақиқатни уза билмас ҳеч қачон.

Элим, она тилим, руҳимнинг қони,

Бир имдод сўрайман сендан, онажон.

Чаёнзор йўлидир борар йўлларим,

Таним ёнмактадир ишқсиз очунда,

Кўкларга тўқинар сўнгак қўлларим,

Оёқларим менинг тупроқ ичинда.

Барчанинг бошида бирдек беомон,

Манхус замонларнинг ўлик шамоли, —

Бузғун йигирманчи аср аъмоли…

Менинг она тилим, мунис, меҳрипбон,

Сен Туркий Дунёнинг ғолиб хаёли —

Сени ёзажакман, тирилган жаҳон.

3. Улуғ Туркистоним, олтин далалар,

Офтоб сочқи сочар бош узра балқиб,

У сенинг тилингда айтар аллалар,

Қоним, она тилим, оҳ, она халқим.

Навоий байтига ўхшайди йўллар,

Бу тошлар Ҳамзанинг қотили, ҳайҳот!

Наҳотки умрбод ўртаса ўйлар,

Умрбод занжирбанд этса хотирот?!

Занжирбандман, она тилим Она Сўзингга,

Кундайин сўларман, ойдек тўларман,

Мил каби тортарман Сенн кўзимга.

Мен ғариб бандангман. Бир Сўз тиларман,

Бошимни қўярман Сенинг изингга,

Қудсия анфосин айтиб ўларман.

Ҳалима Худойбердиева

«ЭСКИ ЎЗБЕК ТИЛИ»ГА ЁЗУВ

Менинг тиғ тилган тилим,

Менинг кесилган тилим,

Баҳайбат тўғон тушиб,

Йўли тўсилган тилим.

Қушнинг унут патидай

Тўкилган унут жоним,

Китобларнинг қатида

Ранги-рўйи сомоним.

«Эски ўзбек тили»мас,

Дедилар эскирган тил,

Қўрқиб чиқармоққа сас,

Сандиқларга кирган тил.

Сенда бодом иси бор,

Сенда бобом иси бор,

Болам на рус, на ўзбек,

Аросат белгиси бор.

Беш юз йиллар аввалги

Хатни мен англайман, бас,

Мен бугун айтганимни

Болам баъзан тушунмас.

Кўкрагимда дод қотган,

Яқинлашар катта хавф,

Ўз тилини йўқотган

Халқ бўлмасми ердан даф.

Олдга, сафарбарликка

Қандай ярайди болам,

Ортидаги жарликка

Қандай карайди болам.

Уни ким қилиб қўйдим,

Ким бўлди оғам-иним,

Томир-томирим куйди,

Синди бўғин-бўғиним.

Гули унут халқ бўлдик,

Иўли унут халқ бўлдик,

Оммавий гунглик содир,

Тили унут халқ бўлдик.

Умримнинг шом, кечига

Шу ўй санчилиб туриб,

«Луғатит-турк» ичига

Ёшим томчилаб туриб,

Дедим: — Тиғ тилган тилим,

Менинг кесилган тилим.

Хуршид Даврон

ОНА ТИЛИМ

Келиб кетди неча дунёлар,

Кулди ҳаёт, йиғлади ўлим.

Сен деб қурбон бўлди боболар,

Улар кетди, сен қолдинг, тилим.

Беланчагинг узра Кошғарий

Куйлаб ўтди қадим навони

Ва навқирон япроқларингга

Дил қонини берди Навоий.

Самарқанддан Бобур кетаркан

Дилда бўғиб ҳасрат сасини,

Олиб кетди она юртидан,

Туркий тилим, биргина сени.

Машрабмас, сен осилдинг дорга,

Нодирамас, сенсан сўйилган

Ҳозиқнингмас, сенинг, эй тилим,

Бошинг айру, кўзинг ўйилган.

Аммо душман ўлдирган ботир

Тирилгандек яна қасосга,

Мангу борсан ва мангу қодир

Тўлдирмоққа ерни овозга.

Ватан учун бахш этиб жонни,

Кечиб олов, кириб дарёга,

Фарзандларинг тўккан ҳар қонни

Шимирдинг сен ўхшаб гиёҳга.

Она тилим, омон бўл мангу,

Сен борсан-ки мен ҳам ўлмайман,

Тилдан қолсам, сени Ойбекдай

Мен кўзларим билан сўйлайман.

Муҳаммад Юсуф

ОНА ТИЛИМ

Гарчи зуғум қилганларни ёқтирмадим,

Шеър ёздиму бўлак ишни қотирмадим.

Тилим туриб ўз тилимда гапирмадим,

Бир эсласам эзилади бағри-дилим,