Озод Хушназарзода: Сув қаердан лойқаланаяпти?
СУВ КАЕРДАН ЛОЙКАЛАНЯПТИ ?
Бир пайтлар гуллаб-яшнаган Тошкент вилоятидаги «Охангароншифер» акциядорлик жамияти бугунги кунда накадар огир ахволга келиб колдики бу жуда аянчлидир. Корхонада уртача иш хаки 800-900 минг сум атрофида. Ижтимоий кафолатлар йук. Корхона ошхонаси ишламаганлиги боис кунига 12 соат огир ишда ишлайдиган ишчилар тушликда нон билан мураббони урмокдалар.
Куни-кеча ижтимоий тармокларда УЗ ХДП раиси жаноб Иноятов Тошкентда яшайдиган 5 кишилик оила учун 2, 5 миллион бемалол етишини башорат килди. Бу хакда шов-шув купайганидан сунг бу жаноб юкоридаги маблаг факат озик-овкатга етишини тан олди. «Охангароншифер» АЖда эса бир миллион маблаг билан 5 кишилик оила кандай яшашини тассавур килинг.
Хуш, «Охангароншифер» АЖ нега мана шундай ахволга тушиб колди? Бу хаммаси 2011 йил 16 сентябрда жиноят ишлари буйича Тошкент вилояти суди чет эллик акционер Говинд Рамдан 54 фоиз акциясини олиб куйгандан сунг бошланди. Аслида суд етказилган зарарни акцияга эмас балки пул шаклида ундиришга каратса хам буларди. Хуллас чет эл акционерида 35 фоиз акция колди ва у бу акция билан бирор нарса килолмади.
54 фоиз акция эса Узбекистон давлат Ракобат кумитаси ихтиёрига берилди. Бу улкан идорадаги айрим жаноблар эса давр келди-давр сур бегим кабилида «Охангароншифер» АЖ кузатув кенгаши таркибини мана шундай тузишди. Яъни -3 киши Узбекистон Ракобат кумитасидан ва 2 киши эса чет эл акционери Говинд Рамнинг вакили эди. Аслида Ракобат кумитасидаги вакиллар 5-чи одамни корхона жамосида ишлайдиган 11 фоиз акцияга эга булган акционерлардан олса буларди. Лекин улар ундай килишмади ва оз сонли акционерларнинг хукуклари поймол килиниб, 54 фоиз давлат акцияга эга булиб олган бояги жаноблар уни уз манфаатлари йулида суиистеъмол кила бошлашди, яъни узига якин булган одамларни директорликка ва ошна-огайниларини заводдаги»ёгли» лавозимларга жойлаштира бошладилар. Ишчилар илтимос килган одамларни директорликка якинлаштирмадилар. Хуллас улар оддий халкни бир тийинга олишмади. Улар 2013 йил 20 сентябрда Ф.Жумаев деган аллакандай прокурорни корхона рахбарлигига тайинлашган булса 2013 йил 13 ноябрда эса Д.Ахунджанов деган одамни директорликка тайинлашди ва корхона 2013 йилни 2 миллиард ва 2014 йилни эса 4 миллиард зарар билан якунлади. Минг киши ишлайдиган корхона ярмига тушиб колди.
Бунинг асосий сабабларидан бири -54 фоиз акцияга эга булиб олган Узбекистон Ракобат кумитаси вакиллари хамма мухим масалаларни узлари хеч кимга кулок солмай хал кила бошладилар, яъни 50, 1 фоиз акция билан улар бемалол йигилишни утказа олар ва Кузатув кенгаши мажлисида улардан сайланган 3 киши эса чет эллик акционери вакилларининг фикрисиз хам, яъни улар карши овоз берса хам узларига макбул карор кабул килиш ваколатига эга булдилар. Чунки уларда овоз куп эди-да! Улар энди йигилишларни корхонада эмас балки Тошкентда утказардилар. Негаки улар ишчиларнинг хакли талабларини корхонага бориб эшитишга токатлари йук эди. Тугрироги, уларнинг кузларига карашдан куркишарди. Бу холат 2016 йил кузигача давом этди.
2016 йил ноябрида 54 фоиз акция «Узкурилишматериаллари» АЖ бошкаруви ихтиёрига берилди ва улар хам Узбекистон Ракобат кумитаси каби иш тутдилар ва 2018 йил 24 августида жаноб Зарипов хеч кимдан сураб утирмай заводни хозир банкрот ёкасига олиб келган «Мега Голден Хоуз» МЧЖ билан бир йил муддатга «Охангароншифер» АЖ ижроия органини ишончли бошкарувга берди ва завод банкрот ёкасига келди.
2019 йил замон айланиб яна корхонанинг 54 фоиз акцияси яна Узбекистон Ракобат кумитаси ихтиёрига –тугрироги Узбекистон давлат активларини бошкариш агентлиги ихтиёрига берилди.2019 йил 12 июлда корхонанинг Кузатув кенгаши яна 5 кишидан иборат сайланди. Яъни, чет эллик акционердан 2 киши ва давлат активларини бошкариш агентлигидан эса 3 киши кузатув кенгаши таркибига киритилди. Улар : -яъни -Ш.Маматов ,З.Ашуров , К.Тоирбековлар давлат активлари вакилларидир. 11 фоиз акцияга эга булган акционердан яна хеч ким киритилмади.
2019 йил 22 августда «Мега Голден Хоуз» МЧЖ 2018 йилни 2, 7 миллирад зарар билан якунласада улар билан шартномани бекор килмадилар. 2018 йил августида корхонанинг зарари 4 миллиард булса хозир бу ракам 20 миллиардга етди. 2019 йил 9 сентябрда улар нихоят корхона рахбарлигига танлов эълон килдилар. Мана уч ой булаяптики- танловдан дарак йук. Улар =яъни давлат активларини бошкариш агентлиги валломатлари номзодларни Вазирлар Махкамасига уша замониёк юборганмиз дейишмокда, нахотки Вазирлар Махкамасида уч ой мобайнида хам улар орасидан муносиб номзодлар танлаб олинмаган булса ? Йук бунда бошка гап бор. Негаки кузатув кенгашидаги давлат активларидан сайланган бояги 3 нафар валломат номзодларни Вазирлар Махкамасига дарров юбормай ва бу билан «Мега Голден Хоуз « МЧЖга корхонани талон-тарож килишга шароит яратиб беришмаганмикин? Ахир бу турган -битгани жиноят-ку.!
Корхона акциядорларининг йигилишлари ва кузатув кенгаши мажлислари хамон Тошкентда утмокда. У ерда нима пичир=пичир гаплар буляпти, ишчилар ва уларнинг вакили билмайди. Хуллас, давлат активларини бошкариш агентлиги вакиллари нима хохлашса килишяпти. Ишчилар агентлик директори жаноб Хайдаровга икки маротаба узлари билан корхонага келиб учрашишни таклиф килдилар. Ишчиларга бу хакда хатто жавоб хам келмади. Хозирги директор С.Бекеновга хам шундай таклиф берилди ва хатто жавоб хам йук.
Шу уринда бир мухим холатни таъкидламокчи эдим. Президентнинг виртуал кабулхоналари ташкил этилган 2016 йилда унинг обруси жуда кучли эди ва хатто 2017 йил январида Узбекистон Ракобат кумитасининг биринчи муовини С.Х.Гаппоров корхонага келиб ишчилар дардини тинглаганди. Хозир эса виртуал кабулхоналар суст ишлаяптими биз Тошкентга ёзсак яна Охангаронга айланиб келиб хеч кандай натижа булмаяпти.
Киссадан-хисса шуки корхонанинг 54 фоиз акциясини яна Узбекистон давлат активларини бошкариш агентлиги ихтиёрига бериш тажрибаси «Охангароншифер» АЖ ишчилари учун фожиа булди. Менинг фикримча 54 фоиз акцияни ишончли кулларга ,жумладан яна чет эл акционери Говинд Рамга бериш пайти келди.
Бу эса «Охангароншифер» АЖ ишчиларига эртага эмас — балки бугун яхши яшашга замин яратарди.
Корхонадаги 450 нафар ишчиларни ва уларнинг болаларини оч колдириб кашшокликка махкум килган «Мега Голден Хоуз» МЧЖ билан нафакат шартномани зудлик билан бекор килиш , балки уларни конуний жавобгарликка тортиш лозим !
О.Хушназаров.
«Охангароншифер» АЖ касаба уюшмаси кумитаси раиси.