Исмат Хушевнинг Ўзбекистонга сафарини кўриб ва тинглаб (5-мақола)
“Ўзбекистон Жириновскийси”дан фойдаланиб қолиш зарур
Шу вақтгача Ўзбекистон журналистларига
гапириш жиноят деб уқтириб келинди.
Аслида эса журналистларнинг давлатдан
маош олиб жим ўтириши ватанга хиёнат.
ШОГИРД
Маҳаллий матбуоатимиз оғзига талқон солиб олган даврда “Дунё ўзбеклари” сайти бор ҳақиқатни баралла гапириб турди. Бу эса комага туширилган Ўзбек журналистикасидан ҳали умид қилиш мумкинлигини англатар эди. Адолатдан умидини узган юртдошларимизда эса келажакка бўлган ишонч учқунларини алангалатиб турди. Ҳақсизликдан жабр чекканлар “Дунё ўзбеклари”ни ўқиб озгина бўлсада таскин топган. Гарчи бу сайтни ўқиш жиноят деб қаралган бўлсада, миллионлаб мухлислар пинҳона кузатиб борар эди.
37-йиллардаги қатағонларни тарихдан ўқиганмиз. Бир замонлар босқинчилар уюштирган зулмни XI-аср бошларида яна қайта ўзимиз такрорлаб кўрдик. 37-йилларда ҳақиқатга йўғрилган жадидлар асрларини халқ яширин тарзда қўлма-қўл қилиб ўқиган бўлса, XI-аср бошида бутун ўзбек халқи “Дунё ўзбеклари”ни бир-биридан пинҳона ўқиб келди. Зулм техникасига қарши ҳақиқатни тараннум этувчи сайтни халқ ўқиб кўнглига таскин берар эди. Халқ яхши кунларга ишониш учун “Дунё ўзбеклари”ни ўқирди. “Дунё ўзбеклари” эса айнан бугунги дориламон кунларни рўёбга чиқариш учун ўзини ўтдан олиб ўтга солди. Мазлумларга ёруғликни кўрсатиш учун Исмат Хушев олов бўлиб ёнди. “Дунё ўзбеклари” доим аламли бўлсада Ҳақиқат қўшиғини куйлади.
Йиллар ўтиб адолат қарор топганда “Дунё ўзбеклари”нинг иши хиёнат, унинг Бош муҳарририни жиноятчи дея ҳукм чиқарганларнинг ўзи ҳиёнатчи, ҳиёнатчиларнинг ҳукми эса жиноят бўлиб чиқди.
И.Хушевга Ўзбекистон эшиклари баралла очилди. Энди у Ўзбекистонга бемалол қайтиши мумкин. У бугунги кунда комага туширилган журналистикамизни жонлантириш учун жуда зарур.
Журналистика соҳасининг ҳақиқий фидойиси бўлмиш И.Хушев Ўзбекистонга нима учун керак?
-
Чорак аср мобайнида йиғилиб қолган муаммоларни бартараф этиш учун Пезидентимиз жуда тез илдамламоқда. Бу борада унга раҳбарлар етишиб ёнма-ён ҳаракат қилишга ярамай қолишаяпти. Шу боис И.Хушевнинг довюравклигидан фойдаланиб раҳбарларни сергак торттириб туриш учун;
-
Бугунги кунда мазмун-моҳияти батамом тескари тарафга ўзгариб кетган журналистикани асл ҳолига қайтариш учун;
-
“Тирик архив” деб таъриф берилаётган И.Хушевдан яқин ўтмиш реал воқеаларини жонлантириш учун.
Юртимиздаги журналистлар бир замонлар қўрқув сабаб бошини қумга тиқиб олган эди. Барча хавф-хатар ортда қолган бўлсада ҳамон бошларини қумдан чиқаришга ботина олишмаяпти. Бугунги ислоҳотлар даврида Халқбошмизга кўмакдош бўлиб хизмат қилиш зарур бўлган журналистларимиз қачон топшириқ келар экан деб кутиб ўтиришбди.
15 йил давомида фақат юқорининг аниқроқ қилиб ай тганда соҳадан умуман хабари бўлмаган аскарларнинг топшириғини бажариб келган журналистларимиз ўз касбининг моҳиятини унутиб қўйишди. Журналистикани фақат топшириқ бажаришдан иборат деган тушунча бошларида ўрнашиб олган. Журналистикани ҳар ким ўзларича тасоввур қила бошлашди. Журналистиканинг моҳияти 180 даражага бутунлай ўзгариб кетди.
И.Хушев ватанни тарк этиш чоғида ўзи билан ўз эътиқодини ҳам қўшиб олиб кетган эди. У ўзининг касбига содиқлигини ифода этувчи довюраклик ва ватанга садоқат туйғуларини ор-номуси каби ардоқлаб сақлаб келмоқда. Унинг эътиқодини синдириш учун кўплаб уринишлар бўлган. Энг даҳшатли қийноқ ва зулм технологияларига ҳам чидаб берди. Қанчалик хўрланмасин барибир ҳақиқат учун ҳар қандай зулмга тик боқа олди. Ҳаттоки ажалга ҳам рўбарў келсада ор-номусини асрай билди. Ва шу ор-номус устунларига қурилган эътиқодини асраб-авайлаб ўзга юрт сари равона бўлди.
Тарихдан маълумки, Захриддин Мухаммад Бобур ўзга юртда туриб ўз юрти учун ҳеч бир иш қилаолмаслигидан армон билан ўтиб кетган. Аммо И.Хушев ўз юртидан олисларда бўлсада ватандагиларданда кўп иш қила олмоқда. Ўзга юртда туриб ўз ватанинг олдида турган энг улкан муммоларни бартараф этишга ҳисса қўша олди. Ватанда турган журналистларимиз оғизларидаги талқонни баҳона қилиб ўтиришган бир пайтда барча журналистлар номидан баралла жар солиб турди. Халқ ва олий раҳбарият олдидаги бу хизматлари учун унга лозим бўлса “Ҳақиқат қўриқчиси” деган ном берган бўлардим.
Раҳбарлик – кайфу-сафо қилиб давру-даврон суриш деган тушунча билан креслоларни банд қилиб ўтирган раҳбарлар қайсидир бурчакларда ҳали-ҳануз ўзини ишлаётгандек кўрсатиб келмоқда. И.Хушевнинг Ўзбекистонга қайтиши ана шу дангаса раҳбарлар учун жуда хатарлидир.
Ўзининг орқа-олдини, эрта-индинини ўйламасдан ҳақ гапни гапириши унинг ватанпарвар журналистлигидан дарак беради. Ўзи учун ортиқча бўлган мана шу ҳислатларини инобатга олиб қўпол қилиб айтганда уни “Ўзбекистоннинг Жириновскийси” ҳам дейиш мумкин. (Жириновский кўпчиликка ёқмайдиган гапларни гапириб турсада аслида ўтакетган ватанпарвар.)
Исмат Хушевнинг ижоди ва курашларини кузатишим баробарида шу нарсага амин бўлдимки, ҳақиқатни айтиш учун у ҳаттоки, ўзининг қдрдон дўстларини ҳам кези келганда ўзини ҳам аямайди. Журналистлик касбида кимгадир ёрдам қўлини чўзишни ёки қандайдир манфаатни ўйлашни ўзининг эътиқоди – Ватанга содиқликка хиёнат деб билади.
И.Хушев ҳаттоки номигагина тузилган тўртта партиянинг ишини бир ўзи бажараяпти десак ҳам муболаға бўлмас эди.
Умуман олганда ҳозирги ислоҳотлар даврида ҳеч кимнинг қолипига тушмаган, умри мобайнида ёлғонларга бўйин эгмаган, бировнинг ноғорасига ўйнмаган И.Хушевдан фойдаланиб қолиш зарур.
Қисқа қилиб айтганда, Исмат Хушев Ўзбекистонга журналистларнинг бошини қумдан чиқариб журналистикани асл ҳолига қайтариш ва уйқучи раҳбарларнинг уйқусини қочириш учун жуда зарур бўлган ижодкор.
Бунинг учун унга имкон бериш керак.
ШОГИРД
Хурматли Ахли Расул Мухаммад, Мен учун устоздек Собир Тулаганов ва зукко Шогирд. Мен Сизлар билан фахрланаман! Давримизнинг буюк ва бетакрор ижодкори хакидаги фикрларингиз билан Сизлар мендан балки яна бошка биродарларимиздан хам бир қадам ўзиб кетябсизлар. Сизларни ёзганларингизни тушунмайдиган хамда таъсирланмайдиган инсон топилмаса керак. Хаттоки маддохлар хам И. Хушев хусусида ижобий томонга ўзгарганлигига иймоним комил. Негаки бирортаси «марионетка» сахифаларда бўладими ижтимоий тармоқлардами «Дунё ўзбеклари» тўғрисида салбий фикр билдиришга журъат қилиша олишмади. Бу хайрихохлик аломатидир. «Адолат қиличи» булган ИСМАТ ХУШЕВДАН «фойдаланиб қолиш керак» деган хитоб ўзи мутасаддилар учун етарли таъриф бўлди. Мен олдинги ёзганларимда таъкидлаганман ва яна қайтараман. ХОЗИРГИ ВАҚТДА РАХБАРИЯТ АТРОФИДАГИ АСОСИЙ МУЛОЗИМЛАР ИСМАТ ХУШЕВНИ ЖУДА ЯХШИ БИЛИШАДИ. БУ ЯХШИ ТАРАФИ. БУ ИНСОН БИЛАН САРОЙ УЙИНЛАРИДА МУРОСА ҚИЛИБ БўЛМАСЛИГИНИ ХАМ БИЛИШАДИ. БУ ЭСА ёМОН ТАРАФИ ДЕГАН ЭДИМ. ЯНА БИЗ БИЛМАГАН ҚАНДАЙ ИҚТИДОРИ БОРЛИГИНИ ВАҚТ КўРСАТАДИ. (бунга шубхам йўқ)