Исмат Хушев: Ўзбекистоннинг Лондондаги янги элчиси портретига шарҳ

---

“Дунё ўзбеклари”дан:

Ўзбекистон Президентининг тавсияси билан республика Савдо ва саноат Палатасини узоқ йиллар бошқарган Алишер Шайхов Ўзбекистоннинг Буюк Британиядаги янги элчиси сифатида Лондонга жўнаб кетди.

Шу муносабат билан “Дунё ўзбеклари” Бош муҳаррири Исмат Хушев Алишер Шайхов сиёсий портретини баҳоли қудрат чизишга, давлат раҳбарининг бу қарори боис юрагида туғилган ҳис-туйғуларини  ўз ўқувчилар билан баҳам кўришга қарор қилди…

  

Суратда: “Ҳаёт ва иқтисод” – “Жизнь и экономика” журналлари Бош муҳаррири Исмат Хушев (ўртада) Тошкент қишлоқ хўжалиги институти ректори, академик Эркин Турдиевич Шайхов (чапда) ва Тошкент халқ хўжалиги институти ректори, академик Саидаҳрор Саидаҳмедович Ғуломовлар (ўнгда)  билан. Тошкент шаҳри, 1994 йил.

БУ КУНЛАРГА ЕТГАНЛАР БОР, ЕТМАГАНЛАР БОР…

Ўзбекистоннинг Лондондаги янги элчиси Алишер Шайхов сиёсий портретига шарҳ…

Хориждаги ўзбек журналистининг юрагидан кечган армон ва ўйлари…

1.

Алишер Шайхов – Ўзбекистоннинг биринчи Президенти Ислом Каримов назарига тушган талантли ва истеъдодли йигит. Ниҳоятда камтар ва камсуқум. Бир неча бор биргаликда расмий делегация сафларида хориж хизмат сафарида бирга бўлганмиз.

Алишер Президент назарига отаси туфайли тушган. Алишернинг отаси – Эркин Турдиевич Шайхов – Тошкент қишлоқ хўжалиги институти ректори эди. Шукрилла Мирсаидов ва Ислом Каримовларнинг тавсияси билан мен иқтисод журнали Бош муҳаррири этиб тайинланганимда, Эркин Турдиевич Шайхов ва Саидаҳрор Саидаҳмедович Ғуломовлар Ислом аканинг таклифи билан журнал таҳрир ҳайъати аъзоси этиб сайланган эдилар.

Кейин биз Эркин ака билан ота болалардек жуда яқин ва иноқ бўлиб кетдик. У киши редколлегия йиғиишларида иштирок этиш учун таҳририятга тез тез келиб турардилар. Ўз ўрнида мени ҳам ўзлари раҳбарлик қилаётган институт анжуман ва зиёфатларига тез тез таклиф қиладиган бўлдилар.

Президентнинг журналистлар орасидаги энг яқини ва эркаси деб Эркин Турдиевич мени ниҳоятда ҳурмат қилар ва қадрлар эдилар. Ҳар ҳафтада бир икки марта у кишининг кабинетида учрашиб, сўнг албатта тушлик қилардик. У киши ҳар кунги тушликни ўз кабинети ёнидаги махсус дам олиш хонасида – ўзига яқин проректорлар билан ўтказар эканлар.

Баъзан бу даврага мен ҳам аралашиб қолардим. Биринчи, иккинчи ва учинчи таомлар институт ошхонасида ректор учун махсус тайёрланарди. Стол устидан турли туман ичимликлар, энг сара ва хил хил мева чева, ноз неъматлар сира аримасди…

2. 

Эркин Шайхов – Тошкент халқ хўжалиги институти ректори, академик Саидаҳрор Ғуломов билан жуда яқин эдилар. Учаламиз гоҳ нархоз институти, гоҳ сельхоз институти домлаларининг тўй ва зиёфатларида биргалашиб иштирок этардик.

Учаламиз ҳам Президентга яқин эдик. Ажойиб ва армонли дамлар эди.

Сўнг учаламиз биргалашиб Президент тавсияси билан Ўзбекистон давлат делегацияси сафида тест синовларини ўрганиш учун Туркияга бир ойлик  хизмат сафарига бордик.

Бош вазир ўринбосари Муҳаммаджон Қорабоев делегациянинг расмий раҳбари бўлса-да, лекин асосий бошлиғимиз гуруҳимизнинг энг мансабдор аъзоси – Президентнинг Давлат маслаҳатчиси Содиқ Сафоев эди…

 

3.

Эркин аканинг ўғиллари Алишер билан ҳам яхши таниш эдик.

Бир икки марта у билан Туркия ва Германияда хизмат сафарларида бўлдик. Бир гал Тошкентга қайтишдан олдин, у билан биргаликда Истанбулнинг дунёга машҳур бозорини айланиб, уйдагиларга совға салом изладик. Мен онамга атаб ёши каттароқ бир аёлдан сўраб суриштириб, бир жуфт рўмол харид қилдим. Алишер эса кун бўйи ўз рафиқасига атаб қора чарм плаш излади. Ўша пайтлар Тошкентда бу матоҳ энди энди расм бўла бошлаган пайтлар эди.

Каттакон бир институт ректорининг ўғли бўлса ҳам, оиласига ҳанузгача тузукроқ плаш олиб беролмаганидан ўкинди. Унинг соддалиги, оддийлиги, ҳалоллиги ва оилапарварлигини отасига ўхшатдим. Ниҳоят, ўзи истаган плашни топиб, нархини қайта қайта тушириб, харид қилди. У ниҳоятда камтар ва камсуқум бўлиш билан бирга, камхарж ва камбағалпарвар йигит эди. Бойликка ҳирс қўймаган, қимматбаҳо совға саломларга ўч эмас эди.

Отаси Ўзбекистоннинг энг нуфузли институтига ректор бўлса-да, болаларини камтарлик ва ҳалоллик руҳида тарбия қилганига бир неча бор шахсан ўзим гувоҳ бўлганман. Мен бу гапларни нима учун айтаяпман?

Шунинг учунки, Ўзбекистонда узоқ йиллардан бўён Президентнинг назарига тушиб, раҳбар бўлиб ишлаган мулозимларнинг ҳаммасини ҳам ёппасига ўғри ва муттаҳамга чиқармаслик керак. Уларнинг орасида Содиқ Сафоев, Акмал Саидов, Алишер Шайхов каби мен шахсан билган ва бирга ишлаган давлат ва жамоат арбоблари ҳам борки, улар айнан ҳалолликлари учун ҳам узоқ йиллардан бўён ўз лавозимларида яхшими, ёмонми ишлаб келдилар.

Алишер – Ислом Каримов назарига тушиб, узоқ йил Ўзбекистонда мулозимлик қилган иймон эътиқодли, инсоф диёнатли инсонлардан бири…

4. 

Шу ўринда яна бир гапни айтмасам, бўлмас.

Тўқсонинчи йилларнинг бошида ўз назарига тушган – истиқболли тўрт ёш мулозимни Ислом Каримов кадрлар сиёсати бўйича Давлат маслаҳатчиси Мавлон Умрзоқовга айтиб, уларга эътибор қаратишни сўраган.

Булар – Алишер Шайхов, Акмал Саидов, Исмат Хушев, Карим Баҳриевлар эди. Алишер билан Акмал чорак аср – йигирма беш йилдан бўён урилмай сурилмай давлат ва жамоат арбоби бўлиб келишди.

Лекин Исмат Хушев билан Карим Баҳриевлар Ислом Каримов меҳрини қозонганлари билан, лекин у яратган тоталитар тузум ва диктатура ишончини қозонишолмади. Бунга уларнинг касби журналист бўлгани сабабдир балки.

Агар Карим билан мен ҳам иқтисодчи ва ё ҳуқуқшунос бўлганимизда, худди Алишер ва Акмаллардек узоқ йиллар ҳукуматда қолиб, ишлаб юрган бўлармидик…

5.

Алишер Шайхов – ТошДУнинг Шарқшунослик факультетини битирган.

Инглиз ва араб тилларини яхши билган. Иқтисод фанлари номзоди бўлган. Ислом Каримов ҳокимиятга келганида Фанлар Академияси қошидаги Шарқшунослик институтида оддий лабарант ва илмий ходим эди, холос.

Унинг обрў эътиборли отасини яхши билган Президент ўғлига ҳам эътибор қаратди. Кўп ўтмай Алишер ўзи ишлаётган Институт директорининг ўринбосари этиб тайинланди.

Сўнг Ўткир Султонов раҳбарлик қилаётган Ўзбекистон Ташқи Иқтисодий алоқалар вазирлигида Бошқарма бошлиғи бўлди.

Кейин Вазирлар Маҳкамасига ишга олинди…

6.

У бир муддат Ўзбекистоннинг ФРГ, Австрия ва Япония давлатларида элчилик қилди.

Унга Фавқулодда ва Мухтор элчилик мақоми берилган. Сўнг Ўзбекистон Ташқи Иқтисодий Алоқалар вазири бўлди.

Алишер кейинги ўн йилдан зиёдроқ вақт мобайнида республика Савдо саноати Палатасига раҳбарлик қилиб келаётган эди.

Яқинда унинг ўз вазифасидан истеъфога кетганини эшитгандим…

 

7.

Президентнинг қаҳрига йўлиқиб, ишдан урилиб, қамалганимда, сўнг бир муддат ишсиз қолганимда – Эркин Турдиевич Шайхов ва Саидаҳрор Саидаҳмедович Ғуломовлар мени имкон қадар моддий ва маънавий қўллаб туришди.

Хорижга кетганимдан кейин Эркин Шайховнинг вафот этганини эшитдим. Ўзбекистондан олис Канададанинг сирли ва сукунатли оқшомларида кўзимда ёш билан у кишининг менга қилган яхшиликларини эслаб, эзилдим.

Бугун у кишининг ўғли Алишер – янги Президент тавсияси билан Ўзбекистоннинг Лондондаги элчиси этиб тайинланган экан, мен унга олис Канададан туриб янги ва муборак вазифада омад ва саодат тилаб қоламан…

 

Сўнгсўз ўрнида:

Президент ишончига сазовор бўлиш, Савдо саноат палатасига узоқ йиллик раҳбарликдан сўнг яна Ўзбекистоннинг Буюк Британиядаги элчиси бўлишдек катта шараф ҳаммага ҳам насиб этавермайди. Давлат раҳбарининг бу муборак ишончи қадрига етиш керак.

Менинг бу сўзларимни нафақат Алишер, балки юртимиздаги барча арбоб ва мулозимлар, вазир ва ҳокимлар яхшилаб ўйлаб кўришини истардим. Биз -хориждаги ўзбеклар бугун она Ватан бағрида яшаб юрганларга бир ҳавас қилсак, Президент ишончи боис раҳбар бўлиб юрганларга икки бор ҳавас қиламиз. Ўзимизнинг Ўзбекистонда раҳбар бўлиб юрган шонли ва суронли кунларимизни эслаб, ажиб армонларга ошно бўламиз…

Алишернинг Буюк Британиядаги расмий элчилик миссиясига омад тилар эканман, унга ва Ўзбекистондаги бошқа мулозимларга, Ҳалима Худойбердиеванинг шеърида ёзилганидек, яна бир бор эслатиб қўймоқчиман:

Бу кунларга етганлар бор, етмаганлар бор…

Исмат Хушев,

“Дунё ўзбеклари” Бош муҳаррири,

28 июль, 2017 йил, Торонто шаҳри, Канада…

Суратда: Ўзбекистон халқ депутати, Тошкент қишлоқ хўжалиги институти ректори, профессор Эркин Турдиевич Шайхов (ўнгда) Президент Ислом Каримов билан…

Суратда: “Ҳаёт ва Иқтисод” – “Жизнь и Экономика” журналлари Бош муҳаррири Исмат Хушев (ўртада) редколлегия йиғилишини олиб бормоқда. Тошкент Қишлоқ хўжалиги институти ректори, профессор Эркин Турдиевич Шайхов (чапдан – иккинчи, кўзойнакда) ….

“Дунё ўзбеклари” учун махсус

МАҚОЛАНИ ДЎСТЛАР БИЛАН БАҲАМЛАШИНГ