"Дунё ўзбеклари" сайтини энди телефонда, планшетда ва комьютерда ихчам мобиль версияда кўришингиз мумкин:
  • Асосий
  • Ассалому алайкум!
  • Муаллиф ҳақида
  • МАҚОЛА ВА ФОТОСУРАТЛАР ЖЎНАТИШ

Исмат Хушевга мактуб: Сизда ҳам цензура борми?

Адабиёт | 11/04/2016 16:33-     30640 марта ўқилди

%d0%b2%d0%b0%d1%84%d0%be%d0%bd%d0%b8%d0%bd%d0%b3-%d0%b2%d0%b0%d1%84%d0%be%d0%bb%d0%b8-%d2%9b%d0%b8%d0%b7%d0%bb%d0%b0%d1%80%d0%b8
Salomat Vafo Xorazmiya‎ Dunyo O’zbeklari
QADRLI ISMAT AKA,
SIZNI OZBEKISTON HAYOTI, SIYOSATI VA HUSUSAN SANATI VA ADABIYOTI UCHUN QILAYOTGAN XIZMATINGIZNI JUDA QADRLAYMIZ. SIZ YAHSHI KORGAN SHERLARNI SHOIR VA YOZUVCHILAR JOR BOLIB AYTMOQDAMIZ. “DUNYO OZBEKLARI” SAYTI ORQALI MAMLAKATIMIZ VA DUNYODA BOLAYOTGAN VOQEA VA HODISALAR BILAN TANISHIB BORMOQDAMIZ. BUNING UCHUN RAHMAT, SIZGA, ISMAT AKA, MENDAY HAYOTGA QAYTADAN, BALKI HAYOT VA MAMOT ORASIDA YASHAYOTGAN BECHORA YOZUVCHINING RASMIM BILAN HIKOYAMNI ELON QILSANGIZ VA YANGI “NOMSIZ KEMA” KITOBIM HAQIDA MALUMOT BERSANGIZ. USTOZ, MENING YASHASHIMGA, HAYOTDA QOLISHIMGA YORDAM BERGAN BOLARDINGIZ. YOKI, SIZLARDA HAM SENZURA BORMI?. MEN SIZGA RASM VA HIKOYALARNI 3-4 HAFTA OLDIN FB QUTISIGA JONATGANDIM

— with Rahim Jumaniyoz.

Salomat Vafo Xorazmiya‎ Dunyo O’zbeklari
ASSALOM ISMAT AKA. OZBEKISTON SANATI, TARIXI VA ADABIYOTI UCHUN QILAYOTGAN ISHLARINGIZ VA SAYTINGIZDA NASHR ETILAYOTGAN HUJJATLAR UCHUN TASHAKKUR SIZGA, KELAYOTGAN 2015 YIL QUTLUG KELSIN. 2009 YILDAN BUYON “UZ AS”. “YOSHLIK” VA ‘KITOB DUNYOSI’ VA BOSHQA MATBUOT NASHRLARIGA BERGAN HIKOYALARIM BOSILMADI.UZTVDA CHIQISH VA GAZETA JURNALDA RASMLARIMNI BOSISH TAQIQLANDI. BUGUN OZBEKISTON YOZUVCHILAR UYSHMASIGA AZOLIK GUVOHNOMASINI OLISH UCHUN IKKINCHI MARTA BORDIM. YANA TURLI SABABLAR KORSATILDI.RASMI BOR GUVOHNOMA BERILMADI. MEN IZLAGAN XODIMLAR XAR XIL YUMUSHLAR BILAN TURLI JOYGA KETGANDI. MEN HUDDI BIR HAFTADAN SONG QIYOFADOSH DVOYNIKKA ALMASHTIRILISH REJALASHTIRILGANDAY , HECH KIM MENI KORISHI MUMKIN EMASDI, XODIMLARNING BIRORTASI ORNIDA YOQ EDI. ATROFIMDA SODIR BOLAYOTGAN VOQEALARDAN YURAGIMDA FARYODLAR UYGONDI, NAHOTKI, BU ENG SONGGI KUNLARIM BOLSA…BUTUN BOSHLI ODAM VA OILANI ALMASHTIRISH DUNYONING QAYSI QONUNIGA TOGRI KELADI?. BU VOQEALARGA INSONLAR ISHONARMIKAN, ISMAT AKA?. MENGA YORDAM QOLINI CHOZADIGAN INSONLAR BORMI?.

Саломат Вафо асарлари

%d1%81%d0%b0%d0%bb%d0%be%d0%bc%d0%b0%d1%82-%d0%b2%d0%b0%d1%84%d0%be-%d0%b2%d0%b0-%d2%9b%d0%b8%d0%b7%d0%bb%d0%b0%d1%80%d0%b8

1970-01-01 Marta o’qildi
75 йиллик чинқириқ. янги ҳикоя. Саломат Вафо
    Бу худо қарғаган жойга, қайси ақлли олиб келган экан. Бу  бинонинг совет даврида қурилган 9 қавати, саноқсиз синиқ ойналари, қайси бир аламзада ходимнинг бу ёруғ оламга  ғарибхонанинг борлиги  ҳақида бонг урмоқчи бўлгандай дераза ромига осиб қўйган қизил дуррами ёки аллақандай  газмол йиртиғи мотам  байроғидай  шамолда ҳилпираб  тутқун  турарди.
  Сайлхон студент бўлгани, оиласи йўқлиги ва   байрам кунида борар  жойи йўқлиги сабаб,  бир тўп дафтар солинган  сунъий чарм сумкасини қўлтиқлаб, ўтиришга қулай жой излаб юрарди.
  Бу кимсасиз  йўлакларга  асрлар сукунати чўккан, чанг босган, ёрилган, ўйнаб қолган пол таҳталари, орасига  кимлардир нос туфлаган, чой қолдиқларини ташлаган, одамзод  наслининг ибтидодан шаклланган  заруратининг бари бажарилган  эди. Байни иккинчи  жаҳон уруши даврида тутқун асирлар ишлаган узун катакомбаларни эслатадиган ҳира ёриган  каридорларга оғир жимлик чўккан.
  Бугун эрталабки соат тўртдан бошлаб, Тошкентнинг  икки юздан ошиқ масжитларида жума, ийд   рамазон намозлари ўқилган бўлиб,   сўфининг саси ва масжитларга йиғилган юз мингларча одамнинг “аллоҳу акбааар..” дея гувранганидан  эски бинонинг синган ойналари зириллаб, ичкаридагилар безоватадай силкинарди.
  Бу бинода ишлайдиган қари –  қартангларнинг бирортаси  ибодат қилмасада,  жума намозига чиқмасада, мамлакатнинг байрами, таътилларидан фойдаланиб, умри давомида бу ҳароба бинонинг чанг микробларини ҳидлаб, акса уриб аллергия касалига чалинарди. Йилар давомида деворлар аро йўталлар, аксалар сузар ва чанг – тўзонлар тўзғирди.   Бугунги  муборак  ийди қурбон байрами кунида уйларида қизлари, келинлари пиширган шакарли  бўғирсоқ, қуштили, ёғли қатлама, беҳили, олма,  олчали  кекс, сабзи ва пиёз қайласи солинган ўрама юпқа, серсабзи половни еб, кўк чой ичиб ўтирган бўлса ажаб эмас.
  Темир эшиклар даранг – даранг  урилиб, мовий ҳалат кийиб оғир қопларни орқалаган, судраган уч –  тўрт нафар  йигит  Сайилхонга рўпара бўлишди.
  “Бу  қопларда бир йил давомида   ёпилган чарм заводи, Сайёра чит   фабрикаси, 15, 23, 48 сонли   касалхона ҳужжатлари бор.  Кичикроқ қопларда ва катакли каноп сумкаларда  банкрот бўлган қўшма корхона бирлашмалари,  “Шудринг”   рақс дастаси,  кўрлар ансамбилининг архив ҳужжатлари жойлашган..Мана бу ҳужжатга  имзо  қўйиб беринг ” йигитлар шошиб.
  “Оғалар, бугун ҳужжат олиб келишади дейишмаганди. Мени ишга келганимга бир ҳафта ҳам бўлмади”.
  “Қўл қўйинг. Бу юқорининг буйруғи. Ана сўрғичи турибди, бузилмаган ”.
    Темир эшик даранглаб  очилиб, кўзлари ола – кула  қорни кулгили тарзда дўмпайиб чиққан, ўрта ёшлардаги  қоравул Шоди ака кирди.
  “Олинг, олинг қопларни.. йўлакни бўшатинг. Байрам куни  ҳужжат олиб келишга ҳаққингиз йўқ. Мен йигирма йилдан бери шу ерда қоравул бўлиб ишлайман, бу бола кеча келган ҳеч нарса билмайди”.
  “Сиз кимсиз?” хурпайди мовий ҳалатлилар.
  “Мен қоравул қўшини сардори Шоди Калоновман”.
   “Қоравул қўшни сардори..нимани қўриқлайсизлар ўзи бу ерда..тирик жон борми?”.
  “Ҳов, укам. Бу архив ҳужжатлари одамдан қиммат туради, билсангиз”.
   “Одамдан нимаси қиммат туради” дея совуқ кулишди келганлар.
  Сурғучланган катта  каноп  қопларни  ишчи чумолилардай  тизилишиб  кўтариб турган мовий ҳалатлилар,  бошлиғи имоси билан, қопларни қоравул турган жойга  “тап – тап” ташлашди. Атрофга  чанг ва қоплардаги моғор хиди тарқади. Жавраётган қоравул қоплар орасидан  силтаниб чиқиб,  эшак ари талаган  одамдай қизариб турди  ва   минғирлай – минғирлай ғойиб бўлди.
  Тумшайиб ётган қаронғиликда  ҳаётдан  ва одамлардан узоқда айвон  ва қаронғу  саҳнларда ғалати сафарбарлик шовури  пайдо бўлган эди.  Узун катакомба йўлакларда ва йўлакларнинг ойлаб, йиллаб очилмайдиган,  эгаларининг оламдан ўтиб кетганига аллақачон 75 йилдан ошиб кетган делолар:   53, 71,  104, 97, 49… ва ҳаказо  хранилише[i] деб ёзилган эшикларнинг ортида шивир – шивирлар сизиб чиқди.  Кимлардир полларни гурс – гурс босиб  юрар ва “эшикни ким очади” дегандай  тортишувлар бошланган эди.
  Рақамлар остида қотиб қолган темир эшик ортидаги оломон, гўё бугун  байрамлигини, масжитларда ҳайит намози ўқилаётгани  ва шу туфайли бинода ходимларнинг камлиги: бу гуруҳ  анқов студент бола билан Шоди қоринбой қоравулдан иборатлигини англашгандайи жонланиб қолган  эдилар.
  Сайлхон узоқ муддатли ҳужжатлар турган хоналардаги шовур –  шовурни, зириллаётган ойналар ортидаги  ингроқми, фарёдини аранг эшитаётгандай саросимада  беиҳтиёр  ўрнидан туриб,  қоравул ёпган эшикка қаради.
  Эшикка ҳам жон киргандай бирдан  очилиб,   бир қиз  югуриб кириб Сайилхонга урилди.
  “Кўзингизга қарамайсизми?” дейди йигит ҳайрат билан  ва  қаршисида чиройли  қиз турганини кўриб жим қолади.
  “Ака, телефонингизни бериб туринг” дейди дабдурустдан.
   Йигитнинг кўзи бирданига  зулмат чўккан, қоралигидан ялтираётган ойнага тушди ва
  “Сиз..нима қилиб юрибсиз тунда,  бу…бу ёпиқ  бино ”…деди.
  “Ака,  яқин орада   фақат шу ерда чироқ кўрдик, адашиб қолдик”..
  “Мана..нима  қиласиз телепонни..?” дейди Сайилхон.
  Сайилхон қизнинг   аллақандай номерларни “тиқ – тиқ” терганини кузатиб туради. Қиз “алё..алё..” деб телефонни юқорига кўтарганича антенна ушлайдиган жойни топиш  учун  мультфильм қаҳрамони  қуёнга ўҳшаббб “зир..зир..”  у ёқдан бу ёққа югурарди.
  “Руслан, ман бу ердаман,  ойналари синиқ  сариқ  бинонинг ичидаман. Эшигидан тўғри кириб келаверинг ” деб  телефонни узатди…
  Шу он катакомба йўлакми ёки сукунат ва зулмат чўккан қаватларнинг бирида нимадир  пақиллайди.  Бутун бино йўлакларида “пақ – пуқ”  этган сас  садо бериб,  липиллаб турган электр  чироқ  ўчиб қолди..
  Қиз  қўрқиб “ааа..” деб чинқиради.
  Йўлакларда  хира ёриган катакомбаларда худди чироқ ўчишини кутиб тургандай  ҳавотирли шовур – шовур бошланади. Кимлардир йўталиб ёки акса уриб эшикларни очиб ёпишар, цимент ва ёғоч полларга “тапиллаб” эгасиз делолар ва хат жилдлар тушарди.
  “Қўрқманг..байрамда зўриққани учун электр автомат отиб юборган. Ҳозир ёниб қолади”.
    Қаронғу хоналар олдида, йўлакларда  кимлардир тапир – тупур югуради: кулади, йиғлайди.
   “Мен Кисловодскка учишим  керак” дейди 97 сақланиш хонасидан эркак овози.
   “Менинг дамим қисади. Ишимни Урганч медицина  институтидан ТошМИга ўзгартирсам,  алкашлар, дайдилар ишлайдиган  моргга ишга қўйишди. Мен  моргда ишлашга қўрқардим. Дайдилар, кимсасизларнинг ташландиқ  жасадлари.. Мен у ерда онамнинг қўшниси икки , уч  йил олдин Моноқда  йўқолиб қолган Рўза тоторнинг ўлигини  кўрдим. У ваннада аллақандай кислотали сувда аъзои –бадани бўлка нондай шишиб  илвираб ётарди.  Балки.. у Тошкентга олий маҳкамага бировнинг ҳоҳиши бўйича бирор  иғво хатини олиб келган. Балки, иш битгач шўрлик тоторни гувоҳ қолдирмаслик учун ўлдириб юборишгандир. Энди тоторнинг муросани билмайдиган юраги ва  беором қалбининг оналик  меҳри, қизғонч ва ҳасад   туйғуларини кислоталар ютиб юборган эди”.
  “Ҳамма ёғим ачиб кетди. Мен яқинда туққанман, худо ҳаққи.. моргдан олинглар..Ўлиб қоламан” дея  чинқирарди 103 хонадан  овози буғиқ аёл киши.
   Йигит телефони  фонаригини ёқиб, мурдадай оқариб, қалт – қалт титраётган, аллақачон қўрқинчдан саси чиқмай қолган  қизнинг юзини ёритди. Қиз улкан зулмат оламининг  юзига тушган заиф ёруғлигида улканлашиб, қўрқинчли тус олганди.
  “Ака, ичкарида одам бормиди?. Улар ким эди?. Ёрдам бериш керакмиди?. Нималар деб бақиришди. Каридорнинг охирида морг бормиди?. Ака, аҳир эшикка ТошМИ архиви деб ёзилган-ку..”.. дейди нафаси бўғзига тиқилиб.
  “Синглим ўзингизни босинг,  бу архив, морг эмас”.
  Сайилхон қизнинг иссиқ аммо титраётган қўлини ушлади. Қиз худди сувга ғарқ бўлаётган одамдай  нотаниш  Сайилхонга  ёпишди.
  Катакомбанинг энг тўридаги аллақайси эшиклардан бири қаттиқ дукиллайди. Кимдир мисоли дев панжалари билан қулф эшикни уриб зириллатаррди.
  “Оч, оч ж…  мени қандай олиб келгансан бу ерга, сен ғаар менга  уйқу  дори  бергансан.  Оч эшикни… бу столда уҳлай олмайман, у темир ва совуқ. Бу ерда  ўзим ҳам нечча марта итларни, сичқон ва  каламушларнинг қорнини ёриб  операция қилганман. Ооо..ч.чч..оч..жалаб дедим сенга..”  дерди гулдиракдай овоз эгаси эшикни гурсиллатиб.
     Мудҳиш бинога  сукунат чўкди, дев панжа ҳориди чоғи, эшик ортида аллақандай  ўйларга берилиб, жимиб қолган  эди. Ҳар замон, ҳар замон столни чертиб, ҳўрсиниб   умидсиз “уфф” тортарди. Аллақаерларда жумраклардан  “пилчиллаб”  сув томчиларди. Ҳар замон, ҳар замон аллақаерлардадир бузуқ  пионина клавишлари дараганлагандай бўларди.
  Яна узундан – узоқ йўлакларга эшиги  қараган қайсидир, 61, балки 219 хоналарда  тўпалон бошланиб қолди. “Ур – йиқит”, “қочди – қувди” бошланиб кетди.
  “Қоч..қоч, дедим. Нега ҳирсдай лошингни менинг устимга ташлагансан?. Хоромзода.  Вой..нафас ололмаяпман.. Нега оёғимни босасан?. Нега маргарин ва  ўрик жэми  сурилган нонингни менинг  устимда ёйсан. Кеча, бекитиб қўйган зоғора  печчи ва қотган пишлоқларингни ушоқларини тўкиб,  устимда единг. Индамадим.  Сен кетганан сўнг архивнинг  9 қаватидаги  бари кўрма сичқон,  каламушлари, талабалар ётоғи  сичқонлари йиғилиб келди. У тишинг синиб   тушгур кемирувчилар, ўрик жэми, пишлоқ ва нон исини олиб,   ҳамма нарсани бирваракайига шатирлатиб  кемиришга тушиб кетишди. Бу темир комбайин оғзи  менинг ҳам ялмаб  кетишига бир баҳя қолди. Ҳали ҳам кўнглим айнийди.  Энди келсанг, ҳужжатлар таҳланган  қоп жавонининг остида қоласан. Оғирлиғингдан йиқиладиган этиб қўйибман.  Мен тамонга   47 рақамли   хонага йўлни унут. йўмасам ажалинг  бизнинг қўлимизда. Сен худо урган бандада..  одамийликдан  зарра туйғу қолган бўлса,  мендан узоқроқ юргин ”.
  Яна зулмат чўккан 9 қаватли архивнинг қайси бир қаватларида, алланарса қарс этиб, электр ялт этиб ёнди. Узун йўлакларнинг қаеридадир Шоди қорвул  “атофруллоҳ..астафуруллоҳ..ўзингга шукур эгам, шукур” дея наъра торди, аммо овози бир оз  қайғули таралди. Синиқ ойналар ортида машиналарнинг сигнали, шовуллаши ва олис – олисларда юк поездларининг “вуппиллагани”  дунёнинг осойишта ва  тинчлигидан далолат берарди.
   Шу он дунёни нурафшон этган қадимий архив биносининг ўзи каби қари электр чироғи “лоп – лоп”  этиб туриб, сўнг батамом  ўчди. Қора бино қора ойналарини ярқиратганича шаҳар четидаги оғочзорнинг ёнида қаққайиб турарди.
  “Ўўў..”деди чор атроф узун йўлаклар, қаватларни боғловчи зиналар, кундузлари гавжум бўладиган қабулхона ўриндиқлари, қаронғи бинонинг  атрофидан айланиб ўтаётган машина эгалари, неча –неча йиллардан бери  тунда 9 қаватли бинонинг ойналардан жим  қарайдиган, саноқсиз сақлаш хоналаридаги сон –  саноқсиз, делоларнинг ёш, қари, шифокор, ҳамшира, бошлиқ, қоравул, операция амалиёти билан  қорни кесилган сурнайчи, Африканинг Фил суяги мамлакатидан ўқишга келиб, маст – аласт оқ танли болалар эрмак учун  ўриб ўлдирган студент , сочлари патила – патила кўзойнакли пиониночи шарпалардай  яна ойналарга ёпишдилар. Эшик ойнаси йўқ Дарбанд қалъасига қамалган  тутқунлардай олисларда милираётган  нурга мўлтираб  тикилдилар.
    Сурнайчи жавонлар ортида ўтирганича ўзи  учун чалгандай  ҳазин оҳангда сурнай чаларди. Гўё оҳанглар бутун борлиқни, таҳланган ва чанг босган делоларни аллаларди.   Дераза ойналаридан чироқлари маржондай сочилган йўлларга, оғочлари қизғиш ёритилган неон чироқлари,  ҳар хил даврнинг тик турган, ўриндиқда ўтирган хотин ва эркак ҳайкали, от минган  полвон одамнинг ва қозондай салла ўраган, бир қўлида довотга  ботирадиган пар тутиб ҳаёл суриб  ўтирган хайкаллар заррин алвон рангларга буркаганди. Бир қарашда тандирда  ёниб тугаган оловнинг   қип – қизил чўғ каби чироқлар билан чороғон  бўлиб, ястланиб ётган Тошкентга қараб, “оҳ” ва  “уҳҳ” тортишарди. Улар шу тутқун ҳолида ҳам шаҳарни азиз ҳисобламоқда эдилар. Йўлларда елаётган ялтироқ машиналарга, ойнаванд кафелар ва баҳайбат шишаванд супермаркетларга ҳавас билан боқишарди.
   Дераза олдида жой етмай қолган  ёш қизлар  оёқ остида изиллаб йиғлайди. Сурнайчи сурнайини мунгли – мунгли  чаларди. Тартибсиз уйилиб ётган қоғоз жилдлар ортида кимдир сассиз –  садосиз йиғлайди.
  “Ҳар бир эшигига отнинг калласидай қулф урилган, бу   эшик қачон очилади? ”.
  “Бизни қачон  қутқаришади?. Ким қутқаради?. Бизга қаровчилар, бизни сақловчилар, албатта ўлиб кетган бўлса, додимизни ким эшитар?. Дело жилдимизни мухрлаган, сўрғичлаган архивнинг кўзойнакли каламуш қиёфа  хотинлари қаерда?.  Анови янги  ишга келган оғзидан овуз сути кетмаган жўжаҳўрозлар нени ҳам биларди. Ҳ али чироқ ўчиб,    қора қайғу қоплаган бу қора бинони зулмат сукунати қоплаганида, анови Сайилхон дегани иштонига сийиб қўймаган бўса, отимни бошқа  қўяман.”.
  Яна ўтган вақт каби сарғайган йўлак катакомбанинг қулфли эшиклари дукиллаб урилиб, юзларча, мингларча одамларнинг ҳайқириқлари, фарёдлари  тутиб кетди.
 “Очинглар, биз ҳам одаммиз. Очинглар..Қачонгача бу ерда ётамиз?”.
  “Эшикнинг ҳамма мухрларида  75 йил сақлансин, деган  ёзув бор. Аҳир, биз  бу ерга келганда ёш ва навқирон эдик. Ҳар биримизнинг келганимизга 85 йил, 98 йил ва 113 йил бўлди.  Бизнинг дардимизга қулоқ соладиган инсон  борми?. Бу тутқунлик азоби қачондир битиши  ва сўнгги   бўлиши керакми?”.
  Ҳужжатлар сақланаётган хоналарнинг деразаси, эшиги олдида жой етмай, уймалашаётган одамларнинг оёғи остида қолган уч – тўрт нафар ёш қизлар ва ўғил болалар, гўё айтим айтгандай,  гўё бир –бири билан ҳазиллашгандай  йиғлашарди.
  “Она,  мени ким олиб келди?. Бу ерда янгиманми?.  Аҳир, мен ҳиёбондаги  ҳуқушунослик  институтига  киргандим. 13 август..2015 йил.  Бухорога жўраларим билан кўришиб, ўқишга кирганимни суйинчалаш учун боргандим. Айй..гуноҳим не..энди 18га киргандим.  Мен Бухорода  мангу қолиб кетдим.  Онажон, кимлар боғлади кўзимни, кимлар боғлади қўлларимни. Онажоним, мен кўзимни бу қаронғи дунёларда, чанг босган уйилган ҳужжатларнинг ичида очдим.  Кўзларимга чанглар тўлди. Онаа..нега мен ўлдим. Ҳар кун деразадан кўриб тураман,  менинг  ўрнимда институтга  бораётган:  сингилларимни аянгникига борма, у сени расмга тушириб, сўнг интернетга қўяди  деб  калтаклаётган  ким у?. Нега у менинг кийимларимда, нега у менинг хонамда.. нега менинг қиёфамда.. Онажон, онажоним, менинг овозимни, дардимни ким эшитар?. Бизнинг фожеали тақдиримиздан одамлар хабар топармикан?.”
  Дераза олдидаги, қаронғи ойна шишаларига қапишган  юзлаган, минглаган қиёфаларнинг ҳитоблари, ёзғиришлари остида студент боланинг қизларникидай  йиғиси эшитилмай қолади.
  “Боламм.. Александр..Искандар.. аҳир, болам,  мен ҳам шу ердаман. Мени ҳам Дархондаги уйдан олиб кетдилар, бу уйни аянгнинг уйини таъмирлаган усталар ясатди. Воҳ   қизларим… У ёқда журналист опам  бор, иншаллоҳ бир куни халос бўламиз, боламм..”.
  “Бизни ҳеч ким қутқаролмайди, хола.  Мени ўз никоҳ тўйимдан олдин олиб кетишди. 29 сентябрь 2015 йил. Уйимизнинг ёнидаги улкан эгасиз уйда 3 кун уҳлатиб қўйишди. Ҳеч ким ҳеч нарса қилишолмаслигини билишгач, оҳ жуда оғриқли бўлди, хола. Мен ёш ва соғлом бўлганим учун: юрагимни, буйрагимни..эркаклигимни..  барча  ички аъзоларимни бир –  бир кесиб олишди…Сўнг кўзларим тупроққа тўлди, паҳлавон гавдамни   кунба – кун қурт – қумурсқалар кемирди.  Эҳ, аямнинг  ёлғиз ўзи  нима ҳам қила оларди?.  Унинг  қаламидан бошқа ҳеч нарсаси йўқ.  Уйимизга  отам  ва менинг ўрнимга: Ёт, бегона   эркаклар аллақачон ўрнашиб олган. Аям, бизни қутқариш у ёқда турсин, мени, Искандарни ва хола сизни қиёфадошларга алмаштирганларини ёзгани учун уни жиннихонага ташлашди. 2015 йил 28 майда.. Жами  операция оҳирига етмагани учун уни ҳозирча ушлаб туришибди”.
  “Қандай операция?” дейди ҳорғин умидсиз хотин товуши.
  “Нобел мукофоти бериш маросими..2016 йил 4 декабрга белгиланган..Шундан олдин ёзувчи  аям Саломат Вафони  алмаштириб юбориш режа этилган..Балки..сўнг приезидентлик сайловида  унинг ўрнида двойник хотин қатнашади..Мен онамни бу фожеалардан келаётган ҳавфдан  огоҳлантирай дейман, аммо  онамнинг баданида юксак частотали микро узаткичлар бор..Бу ноно технологиялар асбоблари.. Биз унинг яқинига боролмаймиз, биз унинг  тушларига киролмаймиз.. ”.
  “Қудратли тангрим, энди бизга йўл йўқми?. Тушларга киришдан ҳам маҳруммизми?.  Наҳотки, бу сулоладан 7 нафар одам қатл этилганини ҳеч ким билмаса..Олам огоҳ бўлмаса… Ўқитувчи онамнинг фарзандлари: Саъдулла оғам ва унинг хотини Бахтигул бийим,  Турсуной апикам, Даврон оғам, оҳ  менинг Искандар болам ва сен тўйдан олдин ўлдирилган  Ҳумоюнбек..ва мен ўнлаган  уйлар, дўконлар, икки –  уч килолик олмос ва олтинлар учун ўлдирилган нотариус  Ёрқиной  ”..дея баланд – паст овозда йиғлашарди қариндошлар.
  Яна тўққиз қаватли мудхиш қора бинонинг 9 қавати, йўлаклари, зиналари, сон –саноқсиз қулф осилган сақлаш хоналари  увиллай бошлади.
  “Дунёда ҳеч сир яширин  қолмаган, Саломат Вафо номи дунё саҳнасида  пайдо бўлиши билан  дело эгалари оёққа туради..Тайёрланган мақола ва фотолар пайдар – пай дунёнинг ҳар бурчагида газета ва ТВларда чиқа бошлайди.. ”..дея ҳитоб этади  қора бинонинг қора эгалари.
   Зулмат оламини  нурафшон айлаб бинода  яна чироқ лоп этиб ёнди..
   Чироқ ёнишини  кутиб  тургандай, қўлида телефон билан  Руслан деган паҳмоқ соч, тирсакигига сариқ ямоқ солинган чарм куртка кийган ўрта бўй  йигитча киради. Йигит қиз иккаласи бир – бири билан қучоқлаша кетади. Туну – кун ёниб турадиган неон чироқлари севишганларнинг ҳаяжонларини тўла кўрсатолмаслигини билгандай лопиллайди. Қари исковуч итдай  Руслан паҳмоқ сочнинг  изидан етиб келган Шоди ўзи айтганидай  қоравул отрядининг бошлиғи,  Сайилхонга қўшилиб анқаяди.
   Эски эшик, ойналар ва уларга осилган тўр дарпардалар  негадир титраб кетади.
  “Биз  ажраҳо ялагандай шип – шийдонмиз. Ҳужжатларимизни университетда йўқотдикми, бекатда қолдирдикми билмайман”.
  “Моие…”  ғалати товушлар чиқаради Сайилхон.
  “Дўстим, шу ерда эрталабгача ўҳласак бўладими? ”.
  “Қанақа эрталабгача, қанақа уйқу, эс – песинг борми, сен боланинг..Бу ер сенга мехмонхона эмас.Бу ерни архив, аррхивв деб қўйибди”.
  Қоравул  ҳокимият  текканидан кеккайиб, мўйловини типратикандай тиккайтириб, мисоли Руслан деган паҳмоқ сочга санчиб оладиган сассиқ кўзандай шишади.
  “Байрам кунларида архивга мен бош..мен масъул оддамман. Чиқинг Шоди ака, анови қути, буткангизга… ” дейди чийиллаб қизариб Сайилхон, айни шу лаҳзада бирдан  улғайиб қолгандай бўлади.
  Шоди ака  кеча келган ёш боладан  бундай муомила кутмагани учун жим қолади ва  аста чиқиб кетади.
  “Мен сизларга архив иш ўрганувчиларининг хонасини очиб бераман. Бу ерда турадиган қизлар ҳайит байрамида қишлоғига кетишган.  Жун одеаяллар билан ўраниб оласизлар”.
  Аллақаерларидадир сичқонлар чийиллаб, сувараклар шитирлаб жой талашаётган узун катакомба йўлакларидан эски полларни босиб ғарч – ғурч юриб  келаркан, Сайилхоннинг кўксидан тоғни ағдарган одамдай ғурур туярди. Совет тузуми ағдарилганига йигирма йилдан ошган бўлсада, унинг сўнги шарпалари, бу худо қарғаган архив – катакомбада сақланиб қолган эди. Сон – саноқсиз тахта эшикларга “1 хранилище”, “2..3..10..18..23..103 хранилище” деб ёзилган ва сақланиш хоналарининг  лиқ тўла токчаларида “75 йил сақлансин”  деган  сиёҳли тамға босилган   эди.
“75 йил сақлансин”.
   Йўлакнинг қоқ марказидаги ойнаванд саҳнда столларнинг устида ташкилотларнинг, бирон корхоналарда ишлаган одамлар рўйхатига  тўла,  хат  ва китоб жилдлари  қалашиб ётарди. Ўнлаган чанг босган хат жилдлар ва уларнинг ичидаги юзлаган тақдирлар, армонлар,  сарғайган фотолар..фожеалар.. Кимлардир таътилда Кисловодскда дам олган,  қимдир, бўшаш учун ариза ёзган, кимдир уйланган эди. Яна бировлар  онаси вафоти муносабати ёки Россиянинг ноқоратупроқ ҳудудига  кўчиб кетиш учун ёзган аризалари..Кимнинг ўқиш таътилига чиққан, кимнинг делосига  бугунги кундан узоқ санъа, масалан 1925 ёки 1935 туғилган    деб ёзилган эди.
   Ўзи билан фамилядош одамларнинг хат жилдиини кўриб кўзлари чақнаб кетди. Фақат бу одамлар Сайилхондан икки, уч мучал катта,  Қурбонов Фарҳод 1923 йилда Тошкентнинг Октябрь тумани, Толариқ маҳалласида туғилган.
  “Жииимм..” этган  сукунат чўккан эди эски қоғозлар, қарғишлар, қайғулар  салтанатига.  “Жииим..” дерди сув оқаверганидан сарғайиб кетган  жумраклар. “Жииимм..” дерди зирилдоқ ойналар, талаба қизлар унутган дарз кетган кўзгулар билан қўшилиб.  “Жииим” дерди эгаси аллақачон дунёдан ўтиб кетган Ёрқинойнинг  сарғайган  расмлари.  “Жииимм” деб йиғларди қўлида гул кўтарган куёв либосидаги қоп –  қора костюм – шим кийган  узун бўйли Ҳумоюнбек.  “Жиимм” дерди  йиғи аралаш, барча ҳужжатлари, расмлари ўзгартирилган  талаба Искандар.
     Рақамланган ва катта қулфлар осилган ҳасратлар, қайғулар, хотиралар, эҳтирослар, эскирган атир хидлари қамалган,   занглаган темир қулфлар осилган эшиклар “жии…иимм..” дерди.
   Кўзёшлар ва ҳасратлар бор эди саржинланган сарғайган  қоғозларда . Шодликлар,  армонлар ва ғуссалар  хукмрон эди бу йўлакларда. Бу ҳудуднинг оғир, чангли ҳавосида унутилган инсон хотиралари  ҳасрат чекарди. Тун бўйи узун йўлаклар, дераза  ойналари остида, лопиллаган полларда  шарпасиз юриб чиқарди  қулфли хоналардан, темир эшиклардан чиқишни истаган маюс хотиралар.
    Деразаларда ойна шишалари билан қотиб – қолган қаронғи тун, кишининг миясида  фикр туғдирмаган  ҳолатда,  қаттиқ жисмдай  бегона одамдай қараб турарди зулмат .
   Сайлхонинг мияси 75 йилдан ортиқ муддат сақланиб, ёқиш, сувга оқизиш, кулини кўкка совуриш ходимларнинг  ёдидан кўтарилган чанг босган делолардай тўҳтаб, сукутга чўмиб қолган эди.
   май – июнь – июль 2016. Тошкент
http://www.nurzamon.uz/article_view.php?id=363

Ўхшаш мақолалар йўқ.

МАҚОЛАНИ ДЎСТЛАР БИЛАН БАҲАМЛАШИНГ

Шарҳ қолдириш

Фақат 500 белгигача рухсат этилади. Мақола ёки хабарларни МАҚОЛА ВА ФОТОСУРАТЛАР ЖЎНАТИШ ёки Биз билан алоқа шакли орқали жўнатинг.

Click here to cancel reply.

 characters available

    ЕР ЮЗИ БЎЙЛАБ ТАШРИФЛАР

    Количество уникальных посетителей
    Flag Counter

    Энг кўп ўқилганлар

    • Исмат Хушев – Самарқанд: Бир тарихий учрашувдан туғилган таассуротларим…  - 94161 марта ўқилган
    • Тошкент вилоятининг собиқ ҳокими ҳибсга олинди  - 31332 марта ўқилган
    • Фарғонада 8 март куни хотин-қизларга транспорт текин бўлди  - 31280 марта ўқилган
    • Шукрилла Мирсаидов вафот этганига ропа роса бир йил бўлди…  - 31244 марта ўқилган
    • Улуғ файласуф шоир Абдулла Ориповнинг Ҳамза ҳақидаги икки хил фикри…  - 31146 марта ўқилган
    • Ўзбекистон Республикасининг янги Бош прокурори И.Б Абдуллаевга  - 30905 марта ўқилган
    • “Ўзбекистон овози” нашри: Россияда қонуний ишлаш имкониятлари кенгаймоқда  - 30827 марта ўқилган
    • Улуғ ўзбек шоири Абдулла Ориповнинг Хьюстон (АҚШ) да ёзган янги шеърлари (38)  - 30820 марта ўқилган
    • Карим Баҳриев: Бугун 2017 йил 31 июлда Зангиота бобони зиёрат қилдик…  - 30818 марта ўқилган
    • Севги бамисоли лолақизғалдоқ, Тегинмай бўлмайди, Тегсанг тўкилар…  - 30817 марта ўқилган
    • Мухолиф сиёсатчи Доктор Намоз Нормўминнинг СовМинга йўлланган дастури  - 30817 марта ўқилган
    • Разговор Путина и Трампа COMEDY CLUB  - 30816 марта ўқилган
    • Буюк ўзбек шоири Абдулла Орипов вафот этганига ропа роса қирк кун бўлди…  - 30814 марта ўқилган
    • Ҳофиз Комилжон Отаниёзов таваллудининг 100 йиллик байрами кенг нишонланди  - 30814 марта ўқилган
    • Кокаин для товарища Сталина или Сталина подсадили на кокаин перед смертью  - 30810 марта ўқилган
    • Сиз севган адиблар – Ўткир Ҳошимов: Янга (ҳикоя)  - 30809 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар: Шаҳзода ва Алишер Файз – Қилпиллама  - 30808 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар – Жўрабек Жўраев “Озод Шоу”да  - 30807 марта ўқилган
    • Ислам Каримов-младший: мою мать оклеветали, доказательств нет  - 30806 марта ўқилган
    • Журналисты нашли подтвер ждение причастности их к спецслужбам – Новое Время  - 30806 марта ўқилган
    • Канададаги ўзбек адвокати Бахтиёр Шоҳназаров – “Дунё ўзбеклари” меҳмони!  - 30801 марта ўқилган
    • Отабек Тошев: Янги Президент ва янги имкониятлар…  - 30801 марта ўқилган
    • Эврил Турон: Қора дўлана (роман) (Тўққизинчи қисм)  - 30801 марта ўқилган
    • Улуғ ўзбек шоири Абдулла Ориповнинг Хьюстон (АҚШ) да ёзган янги шеърлари (22)  - 30799 марта ўқилган
    • Ўлмас Умарбеков: СЕВГИМ-СЕВГИЛИМ… Қисса (3-қисм)  - 30798 марта ўқилган
    • Поездки в Афганистан, Ташкент и Самарканд! (Ч-1)  - 30798 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 16. Кутилмаган учрашув  - 30798 марта ўқилган
    • Малика Салимова: Сиз мени севмайсиз. Биламан. Шунчаки қолгансиз ёқтириб….  - 30795 марта ўқилган
    • ЙИҒЛАТИБ КЕТГАН ҲОФИЗ – (Охунжон Мадалиев ёди)  - 30791 марта ўқилган
    • Исмат Хушев номидан бораётган видеоларда вирус тарқатилмоқда, очманг!!!  - 30791 марта ўқилган
    • Сергей Ежков информирует:  Дата поминок выбрана не случайно – Дочь без дефиса   - 30791 марта ўқилган
    • «Стоп кран» от Uzcard  - 30785 марта ўқилган
    • Малайзия пойтахтида ўзбекистонлик фоҳишалар қўлга олинди  - 30783 марта ўқилган
    • Эта видеозапись И.Каримова публикуется впервые. 2-13 июля 1990 года. Кремль…  - 30783 марта ўқилган
    • Саломат Вафонинг янги асари: АЖДАРҲО БОҒИ (Ҳикоя) 1-қисм  - 30782 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: СОҲИБҚИРОН АМИР ТЕМУР (шеърий драмадан парча)  - 30778 марта ўқилган
    • Дада Зафар: Ўзбекистон Халқ шоири Муҳаммад Юсуф ҳотирасига бағишланади  - 30778 марта ўқилган
    • Юсуф Жума. Тангрининг  мўжизаси  - 30778 марта ўқилган
    • Муҳаммад Солиҳ: Ойдин душанба куни ўлишни орзу қиларди… (“Ёднома”)  - 30778 марта ўқилган
    • Поездки в Афганистан, Ташкент и Самарканд! (Ч-2)  - 30778 марта ўқилган
    • Дадахон Хасан: Бизга мана шундай Президент керак эди…  - 30777 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 15. Хайрли иш  - 30776 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 8-қисм  - 30776 марта ўқилган
    • Шавкат Мирзиёев сиёсий партиялар фаолиятини жиддий танқид қилди  - 30775 марта ўқилган
    • Суҳайлийдан Муҳаммад Юсуфга битилган мадҳиялар  - 30774 марта ўқилган
    • Улуғбек ҲАМДАМ: ОЙБЕКНИНГ ШОҲ АСАРИ  - 30772 марта ўқилган
    • Заявление по поводу клеветы НДУ против Бухарбаевой  - 30767 марта ўқилган
    • “Озодлик”: Хорижда OVIRи тугаган ўзбекистонликларга жазо бекор қилинди  - 30765 марта ўқилган
    • Улуғ ёзувчи Одил Ёқубов умр йўлдошининг хотиралари (38-42)  - 30763 марта ўқилган
    • Наврўзинг муборак Ўзбекистоним!  - 30763 марта ўқилган
    • Тошкентлик “Робин Гуд”: Шайтон – Алайҳиссалом билан тўқнашув. (10-қисм)  - 30763 марта ўқилган
    • “Телевидениенинг энг катта режиссёри Оқсаройда ўтирибди” – Шароф Убайдуллаев  - 30762 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 17-якуний қисм. Умид – яшаш асоси  - 30761 марта ўқилган
    • Исмат Хушев: Отишма бўлган Оттавага сафар (8-якуний қисм)  - 30761 марта ўқилган
    • Как понимать намеки президента Узбекистана на либерализацию?  - 30756 марта ўқилган
    • Эврил Турон: ‘Ислом ака Ўзбекистонни гўрга орқалаб кетмади’  - 30755 марта ўқилган
    • Абдиҳамид Парда: “Жаҳон адабиёти” шарофати  - 30754 марта ўқилган
    • Истеъдодли ижодкор Алишер Назар ижодий саҳифасига сафар…  - 30754 марта ўқилган
    • На Ближнем Востоке затевается что-то очень-очень крупное  - 30753 марта ўқилган
    • Андижон “Нафосат” клуби: Ижод сирларини ўрганиш дарси…  - 30752 марта ўқилган
    • Президентская дочь — лишь винтик в системе коррупции  - 30752 марта ўқилган
    • Запрещенное к показу видео о Путине  - 30752 марта ўқилган
    • Фальсификации дел и подкуп прокуроров, судей и милиционеров продолжаются…  - 30749 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Надомат – Олти саҳнали пьеса  - 30749 марта ўқилган
    • Атамбаев о выборах – Возможный список депутатов шестого созыва  - 30748 марта ўқилган
    • “Жаҳон адабиёти” журнали бош муҳаррири Шуҳрат Ризаевга шеърий мактуб  - 30747 марта ўқилган
    • Комилжон Отаниёзов таваллудининг 100 йиллигига (2-мақола)  - 30747 марта ўқилган
    • Насрулло Сайид: “Ватанга қайтишимга изн беринг” – BBC O’zbek  - 30742 марта ўқилган
    • “Главному редактору “Дунё узбеклари”: Теперь я понял Вашу учесть, жизнь за границей…  - 30742 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” Бош муҳарририга Бухородан мактуб…  - 30741 марта ўқилган
    • Зрители потеряли дар речи, когда этот мужчина из индейского племени начал играть  - 30740 марта ўқилган
    • Муҳаммад Солиҳ: Унутма – фақат сен ҳурсан!  - 30737 марта ўқилган
    • Бу қиз айрим юлдузларга қандай қўшиқ айтишини кўрсатиб қўйди. Офарин!  - 30736 марта ўқилган
    • ”Тимирскиланаётган одам”ни ўқиб…  - 30736 марта ўқилган
    • Лола Исломова Матбуот агентлиги бош директорига очиқ хат билан мурожаат қилди  - 30735 марта ўқилган
    • Таниқли журналист, устоз Муҳаммаджон Обидовнинг Исмат Хушевга норозилик хати  - 30735 марта ўқилган
    • Мирзиёев ҳукумат йиғилишида Розуқулов ва Ибрагимовга ҳайфсан берди  - 30734 марта ўқилган
    • Инвалида-колясочника посадили за разбойное нападение на спецназовца  - 30730 марта ўқилган
    • Аёл бўлмаса, адабиёт бўлмасди. Адабиёт аёлни англаш учун яратилган…  - 30730 марта ўқилган
    • Президент Шавкат Мирзиёев “Озодлик” радиосини кузатиб боришини тан олди…  - 30727 марта ўқилган
    • Ўзбекистон телевидениеси илк бор Каримов сиёсатини танқид қилди (ВИДЕО)  - 30726 марта ўқилган
    • Президент Каримовдан кейин Ўзбекистонни нималар кутмоқда?  - 30719 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: Биринчи ўзбек генерали Собир Раҳимовнинг порлоқ хотирасига  - 30716 марта ўқилган
    • Ўрта-махсус таълим тизимидаги инқироз ҳақида  - 30714 марта ўқилган
    • Зилолабону: Биздан рози бўл, Муҳаммаджон…  - 30712 марта ўқилган
    • Алексей Венедиктов о Путине и его преемнике…  - 30712 марта ўқилган
    • Туркия: Садоқатли ит ҳожасининг жаноза маросимларида қатнашди…  - 30711 марта ўқилган
    • Муҳаммад Исмоил: ИЛМИМНИ ЗИЁДА ҚИЛ, ПАРВАРДИГОРИМ !  - 30710 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: Бўлурман суҳбат ичра гоҳо Исмат билан бир кун… (2-шеър)  - 30710 марта ўқилган
    • …что означает слово «Кока» в названии напитка….  - 30708 марта ўқилган
    • Қашқадарё: Қаршидан Китобга тез юрар поезд қатнайди…  - 30706 марта ўқилган
    • Буюк Абдулла Орипов хотирасига ёзилган шеърлар (“Ўтганлар ёди” туркумидан)  - 30701 марта ўқилган
    • Ўзбек мухолифатининг таниқли шоираси Гулчеҳра Нуруллаева ижодидан намуналар  - 30700 марта ўқилган
    • Ислам Каримов. Сильный человек в “заложниках” у слабого государства? (штрихи к политпортрету)  - 30700 марта ўқилган
    • ЎРТА ЙЎЛНИ ҚАНДАЙ ТОПАМИЗ ? (8)  - 30698 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар: Зиёда – Хаёлим…  - 30698 марта ўқилган
    • Абдураҳим Пўлат: Ўзбекистонга қайтиб, сиëсат билан шуғулланаман…  - 30697 марта ўқилган
    • Фахриддин ҚОРАТОЕВ: “СЕНГА БАХТДАН ТАХТ ТИЛАРМАН”  - 30697 марта ўқилган
    • Бердиёр ЖУМАЕВ: Аёл — иқбол — истиқбол… (3-қисм)  - 30697 марта ўқилган
    • Ўлмас Умарбеков: СЕВГИМ-СЕВГИЛИМ… Қисса (1-қисм)  - 30697 марта ўқилган
    • Гулбаҳор Саид Ғани: Тошни ёриб чиқар бир куни гулим…  - 30696 марта ўқилган
    • Малоҳат Эшонқулова: Наманганлик Дилмурод Жумабоевга жавоб ўрнида…  - 30696 марта ўқилган
    • Муслимбек Йўлдошев: Тушимга Абдумўмин кирибди. Кўриниши хотиржам…  - 30696 марта ўқилган
    • То, что нашли в животе у этого кашалота, должно перевернуть наш мир  - 30696 марта ўқилган
    • Шавкат Мирзиёевнинг ажойиб нутқини қўйибсиз, эшитиб мазза қилдим, раҳмат…  - 30695 марта ўқилган
    • Алишер Навоий ва Заҳириддин Муҳаммад Бобур ижодида аёл васфи  - 30695 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 6-қисм  - 30695 марта ўқилган
    • Бердиёр Жумаев: Эътирофларим ва эътирозларим…  - 30695 марта ўқилган
    • Абулқосим МАМАРАСУЛОВ: МЕН ҚАНДАЙ ЁЗУВЧИ БЎЛГАН ЭДИМ (10)  - 30694 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар – Маҳмуд Намозов хонадонида  - 30694 марта ўқилган
    • Kanadada yashash huquqini qanday qo’lga kiritish mumkin? (Birinchi maqola)  - 30694 марта ўқилган
    • Ўлмас Умарбеков: СЕВГИМ-СЕВГИЛИМ… Қисса (2-қисм)  - 30693 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 14. Қайтиш  - 30693 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов Абдулла Искандарга: Машрабни осган элдан мен қадр тилармидим…  - 30692 марта ўқилган
    • Невероятная польза банана: почему никогда не стоит выбрасывать это богатство  - 30690 марта ўқилган
    • Тўра Мирзо: Бир кун аввал негадир Баҳодирни кўргим келаверди…  - 30688 марта ўқилган
    • Помогаем иммигрировать: 10 ЛУЧШИХ СТРАН МИРА ДЛЯ ЖИЗНИ  - 30687 марта ўқилган
    • Ҳайдарали Маматов: Шерзоджоннинг рафиқаси ҳақидаги чин севги иқрори…  - 30687 марта ўқилган
    • Тожикистонлик ўзбекзабон адиб адабий мукофот билан тақдирланди  - 30686 марта ўқилган
    • Иқбол Мирзо. Қўнғироқ (“Ўтганлар ёди” туркумидан)  - 30669 марта ўқилган
    • Исмат ХУШЕВ: ДАВЛАТ МАСЛАҲАТЧИСИ БЎЛГАН БИРИНЧИ ШОИР  - 30667 марта ўқилган
    • Ўзбек махсус хизмат агенти Абвер немис разведкасига қарши… (МХХ тарихидан)  - 30667 марта ўқилган
    • Шодмонов ва унинг командаси ЎзТВ дан албатта кетиши керак…  - 30666 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Хотинини ўғирлаган йигит (Ҳикоя)  - 30666 марта ўқилган
    • Игорь Николайчук: Первый холм Шавката Мирзиёева…  - 30664 марта ўқилган
    • Таниқли журналист Шароф Убайдуллаев 9 май ҳақида…  - 30664 марта ўқилган
    • “ОЗОДЛИК” РАДИОСИ – Ўзбекистон Бош прокурори Рашид Қодиров ишдан олинди  - 30664 марта ўқилган
    • Мирзиëев Каримов молиявий тизими бошқарувчисини пенсияга жўнатди  - 30664 марта ўқилган
    • Предъявление обвинений дочери – приурочено к годовщине кончины ее отца  - 30664 марта ўқилган
    • Страсбург суди ватандошимиз Али Феруз ҳимоясига келди…  - 30662 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” тақдимоти: “Севишни билмайди шарқлик аёллар!”  - 30660 марта ўқилган
    • Узбекистан – Таджикистан: дружба, испытанная временем (ТВ «O‘zbekiston»)  - 30658 марта ўқилган
    • Умида Ахмедова: Рауф Парфи мени Александр Блок шеьрияти билан таништирган….  - 30658 марта ўқилган
    • ГУЛРУХСОР ХУДОЙБЕРДИЕВА: АЙТСАМ ТИЛИМ, АЙТМАСАМ ДИЛИМ – ОИЛА ЁКИ КАСБ?  - 30657 марта ўқилган
    • Президент Мирзиёев назоратдагиларга нисбатан умумий Авф эълон қилди…  - 30657 марта ўқилган
    • ШАВКАТ МИРЗИЁЕВ ПОСЕТИЛ КОННЫЙ ЗАВОД В ТАШКЕНТСКОЙ ОБЛАСТИ  - 30656 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 7-қисм  - 30656 марта ўқилган
    • Нашримиз архивидан: “Дунё ўзбеклари” Бош муҳарририга мусиқий совға  - 30655 марта ўқилган
    • Шароф Убайдуллаев билан Сарвар Усмон суҳбати: Сенат қаридими?  - 30655 марта ўқилган
    • Хворостовский до полусмерти избил жену и её любовника  - 30654 марта ўқилган
    • Не сломают ли Шавката Мирзиёева, как 16 февраля 1999 года сломали Каримова?  - 30653 марта ўқилган
    • Алишер Усманов: «У меня нет наследников»  - 30651 марта ўқилган
    • Маддоҳ журналисту латтачайнар амалдор кимга ҳам керак? (2-мақола)  - 30650 марта ўқилган
    • Гулнора Каримованинг музлатилган миллионлари тақдири нима бўлди?  - 30648 марта ўқилган
    • Язык мой – враг мой или о том, как в Таджикистане запретили говорить по-узбекски  - 30648 марта ўқилган
    • Установлен памятник Михаилу Массону и Галине Пугаченковой  - 30647 марта ўқилган
    • МХХнинг икки адвокатга қарши тутуриқсиз иддаоси рад этилди – “Озодлик”  - 30647 марта ўқилган
    • 2016-й унес вместе с Каримовым легендарных современников его времени  - 30647 марта ўқилган
    • Опровержение клеветы в отношении журналиста Малохат Эшонкуловой  - 30647 марта ўқилган
    • Одил Ёқубов. Яхшилик (ҳикоя) (“Ўтганлар ёди”)  - 30646 марта ўқилган
    • Биз Тошкентдан бўламиз… (Муҳокама учун мавзу)  - 30645 марта ўқилган
    • ШАВКАТУ МИРЗИЁЕВУ ИСПОЛНЯЕТСЯ 60 ЛЕТ  - 30645 марта ўқилган
    • Қулман Очил: ҚАСД (Қисса) – Тўққизинчи қисм  - 30642 марта ўқилган
    • МИЛЛАТ РУҲИГА ЭЪТИҚОД (Ўзбекистон Халқ шоири Хуршид Даврон билан суҳбат)  - 30642 марта ўқилган
    • Сиз севган адиблар – Эркин Аъзам: Таъзия (Ҳикоя)  - 30641 марта ўқилган
    • Шуҳрат Бобожон: Оддий алоқачининг Бош вазирликкача бўлган йўли…  - 30640 марта ўқилган
    • Исмат Хушевга мактуб: Сизда ҳам цензура борми?  - 30640 марта ўқилган
    • Россия “Бош саҳнаси”да ўзбек йигити ҳаммани лол қолдирди  - 30640 марта ўқилган
    • Кенжабий: АҲМАД ҲОЖИ МАКТУБЛАРИГА ШЕЪРИЙ ЖАВОБЛАР  - 30639 марта ўқилган
    • Борис Сапрыкин: Письмо в редакцию «Дунё Узбеклари»  - 30637 марта ўқилган
    • Маддоҳ журналисту латтачайнар амалдор кимга ҳам керак? (1-мақола)  - 30632 марта ўқилган
    • Бердиёр ЖУМАЕВ: АМИР ТЕМУР ВА ЧИНГИЗХОН АМАКИВАЧЧАЛАРМИ? (3)  - 30632 марта ўқилган
    • Андижон адабий гурунгида Наврўз ва Оналар мадҳи  - 30631 марта ўқилган
    • Чашмаи Айюбдан ўғирланган 800 йиллик кошин Ўзбекистонга қайтарилди  - 30629 марта ўқилган
    • Бугун истеъдодли ўзбек шоири Ҳамроқул Асқар туғилган кун. Табриклаймиз!  - 30628 марта ўқилган
    • Элбек Раҳмат: Пулни тўла… (Айрим ноинсоф солиқчилар таърифида)  - 30627 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” тақдим этади – Эргаш Каримов ёди…  - 30627 марта ўқилган
    • Ажойиб инсон, таниқли болалар шоири Олқор Дамин вафот этди!   - 30627 марта ўқилган
    • Кетгим келмаяпти, онажон (Карим Баҳриев шеъри, Раҳматилла Юсупов ашуласи)  - 30626 марта ўқилган
    • Сирожиддин Ислом: Соғиниб яшайман Озод бўзтўрғайни…  - 30625 марта ўқилган
    • Ўзбекистоннинг Украинадаги фуқаролари ва сиёсий қочқинлари диққатига  - 30625 марта ўқилган
    • ИСМАТ ХУШЕВ – ТОШКЕНТДА!  - 30624 марта ўқилган
    • Возвращение «узбекской принцессы»: что ждет Гульнару Каримову  - 30623 марта ўқилган
    • Миллий телерадиокомпания раиси ишдан олинди…  - 30622 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” тақдим этади: Ўшлик мухлисамиз Нозима Раҳмонова шеърлари…  - 30619 марта ўқилган
    • Бошда дўппи, эгнимда атлас, Зилоламан Ўзбекистондан!  - 30618 марта ўқилган
    • Сергей Ежков информирует: Сидят девчонки, сидят в сторонке – Слеза запоздалая  - 30615 марта ўқилган
    • Сергей Ежков информирует: Усечённая арифметика …  - 30614 марта ўқилган
    • Неожиданная оттепель: что происходит в узбекских СМИ  - 30613 марта ўқилган
    • Uyga qachon qaytamiz? Chetda ishlab non topish juda xam azob ish…  - 30613 марта ўқилган
    • Биография премьер-министра Узбекистана Шавката Мирзиеева  - 30612 марта ўқилган
    • Шавкат Мирзиёев: Ижодкорларга Паркентда уй қуриб берилади  - 30611 марта ўқилган
    • First Lady Michelle Obama Carpool Karaoke  - 30608 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 9-қисм  - 30607 марта ўқилган
    • ГЕНЕРАЛЬСКИЕ ИГРЫ: УМЕР КОРОЛЬ! ДА ЗДРАВСТВУЕТ КОРОЛЬ!  - 30607 марта ўқилган
    • Ўлмасбек Самарқандий: ТАҚДИРНИНГ ТУҲФАСИ (ёхуд ўғирланган китоб)  - 30606 марта ўқилган
    • Муслимбек Йўлдошев: 24 апрель – Абдумўминнинг туғилган куни эди…  - 30605 марта ўқилган
    • Отабек Усмон: Эстетлар диктатураси (Абдували Қутбиддин ижоди ҳақида)  - 30604 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” орқали Ўзбекистон раҳбарларига мурожаат  - 30599 марта ўқилган
    • Марғилонлик Тошболтаевлар оиласини “Галатой”дан кўчиришмоқчи…  - 30596 марта ўқилган
    • Алишер НАЗАР: ТЎЙ ФОЖЕАСИ (долзарб масала)  - 30595 марта ўқилган
    • Катта Ўзбек трактидаги Китоб Тошкент йўли 24 километрга қисқарди…  - 30595 марта ўқилган
    • ЎзМУнинг журфакидан “Дунё ўзбеклари”га яна шикоят келди…  - 30594 марта ўқилган
    • “Ўзбекистон овози” нашри: ҲАР ИССИҚ НОНИНГНИ ҚУЁШДАЙ КЎРДИМ…  - 30593 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 13. Дилдаги ғалаён.  - 30593 марта ўқилган
    • Dilmurod Jumaboyev: Barkamol avlod (advanced generation) compete in Jizzakh  - 30592 марта ўқилган
    • Ҳабиб Саъдулла ижоди (“Ўтганлар ёди” туркумидан)  - 30592 марта ўқилган
    • Расследование против Трампа. Чем это может закончиться  - 30590 марта ўқилган
    • Ўзбекистонлик АҚШга келган куни бедарак йўқолди – Ватандош  - 30590 марта ўқилган
    • ДИЛДАН ДИЛГА КЎЧГАН САТРЛАР (Ҳамроқул Асқар ижодига чизгилар)  - 30589 марта ўқилган
    • Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий: Ўйласам, ул дилбарим маккорга ўхшайди-ку…  - 30588 марта ўқилган
    • СМИ России: Кремль ведет страну к полной изоляции  - 30587 марта ўқилган
    • Лола Хатамова: «Я не состояла в любовных отношениях с Каримовым»  - 30585 марта ўқилган
    • Абдиҳамид Пардаев: УСМОННОМА (Ўзбекистон халқ шоири Усмон Азимга)  - 30584 марта ўқилган
    • ЎЗБЕКИСТОНДА СУД-ТИББИЁТ ЭКСПЕРТИЗАЛАРИ ҒАРИБ АҲВОЛДА  - 30583 марта ўқилган
    • Сделаем день ярче: узбекистанцы готовятся поздравить Мирзиёева с юбилеем  - 30583 марта ўқилган
    • Фоторепортаж с бала в Институте костюма в Нью-Йорке  - 30579 марта ўқилган
    • ББС: Ўзбек олтинининг тақдири нима бўлади?  - 30579 марта ўқилган
    • Ўзбек йигити қандай қилиб Amazon компанияси ходимига айлангани ҳақида  - 30578 марта ўқилган
    • Сотрудники МНБ Туркменистана открыто интересуются обстановкой…  - 30577 марта ўқилган
    • Сенатор Шуҳрат Ғаниевнинг “Озодлик” ҳақидаги фикри ўзгардими?  - 30576 марта ўқилган
    • Исёнкор дарахтлар ёки Шукур Содиқнинг “Ҳурлик салтанати” китобига чизгилар…  - 30575 марта ўқилган
    • Сувсиз қишлоқ “Обод” бўладими? (танқидий мақола)  - 30573 марта ўқилган
    • Эхо – Матвей Ганапольский: Приглашение на казнь?  - 30572 марта ўқилган
    • Абитуриентлар: “МХХчиларнинг ўзлари телефон олиб кириб беришди”  - 30571 марта ўқилган
    • Туркиядаги давлат тўнтариши уринишига роппа роса бир йил бўлди…  - 30568 марта ўқилган
    • Танишинг – Қулман Очил: ҚАСД (Қисса) – Еттинчи қисм  - 30566 марта ўқилган
    • Давронбек Тожиалиевга оналари вафоти муносабати билан таъзия билдирамиз…  - 30565 марта ўқилган
    • Танишинг: Ўзбек “Мартин Иден”и – Даврон Султонов…  - 30564 марта ўқилган
    • «Маддоҳ журналистларнинг ковушини ўнглаб қўйиш фурсати келди». Учинчи мақола  - 30561 марта ўқилган
    • Ги де Мопассан: Алвидо! (Инглиз тилидан Гулноза Мамарасулова таржимаси)  - 30559 марта ўқилган
    • Халқаро”Олтин мерос” хайрия фонди янги ёдгорлик мажмуини барпо этди  - 30558 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: Битта бўричалик топмадим ўлим…  - 30555 марта ўқилган
    • Что происходит с корреспондентом «Новой газеты» Али Ферузом  - 30553 марта ўқилган
    • Ўзбекистон ва Тожикистон иқтисодий ҳамкорликка бел боғлашди  - 30553 марта ўқилган
    • Сиз севган адиблар – Улуғбек Ҳамдам: Узоқдаги Дилнура (Ҳикоя)  - 30550 марта ўқилган
    • Ўзбекистон халқ шоири Омон Матжоннинг Президентга шеърий табриги  - 30550 марта ўқилган
    • Пресса США: Россия теперь – наш главный враг  - 30549 марта ўқилган
    • Кетаверинг, ортингиздан югурмайман, Ўтказмайди, ғуруримнинг тоғи баланд  - 30548 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” Бош муҳаррири Германиядан Амстердам (Ҳолландия)га келди  - 30546 марта ўқилган
    • Ҳамроқул Асқар: “Жаннат Оналарнинг оёғи остидадир..,” (Ҳадисдан)  - 30542 марта ўқилган
    • Тошпўлат Йўлдошев: Шарқшунос олим Шоислом Шомуҳамедов хотираси  - 30538 марта ўқилган



Интернетдаги RSS каналимизни ўқинг Твиттердаги саҳифамиз! Facebook орқали дўстлашамиз!



Мактуб ёзиш

ЖАҲОН ОММАВИЙ АХБОРОТ
ВОСИТАЛАРИ

"Ўзбекистон овози" газетаси
Прямой эфир ДОЖДЯ
СНОБ.РУ
ИНО TV
Colta.Ru
Украинская правда
Корреспондент.Нет
Русская служба ББС
ББС Ўзбек хизмати
Голос Америки
Америка овози
Озодлик
Uznews.Net
Фергананьюс.Ру
РосБалт -информационное агентство
Эхо Москвы
Радио Свобода
Ньюс.Ру
Московский Комсомолец
Литературная газета
Комсомольская правда
Новая газета
Союз независимых журналистов Центральной Азии
Центразия.Ру
NEWS-ASIA-Центральноазиатский информационный портал
Каспаров.Ру
Аргументы и факты
Однако
Китоб дунёси
Узметроном
Новое Время - The New Times
Альтернативная литература Узбекистана

Copyright © 2014 — ДУНЁ ЎЗБЕКЛАРИ. Барча ҳуқуқлар ҳимоя қилинган