"Дунё ўзбеклари" сайтини энди телефонда, планшетда ва комьютерда ихчам мобиль версияда кўришингиз мумкин:
  • Асосий
  • Ассалому алайкум!
  • Муаллиф ҳақида
  • МАҚОЛА ВА ФОТОСУРАТЛАР ЖЎНАТИШ

Қаландар Қарноқий тимсолида Қарноқ қишлоғига сафар тарихи

Сафар таассуротлари..., Ўтганлар ёди | 09/21/2016 05:32-     10163 марта ўқилди

 %d0%b1-%d0%b4%d0%b6%d1%83%d0%bc%d0%b0%d0%b5%d0%b2
Бердиёр ЖУМАЕВ
 
Одил ЁҚУБОВ таваллудининг 90 йиллиги олдидан
ЙИГИРМАНЧИ АСРНИНГ ДАРВЕШИ, ЁИНКИ
 
Қаландар Қарноқий қачон, қандай қиёфада
 
қадим Қарноқ қишлоғига қўққисдан қайтган(ди?!)
 
(Бадиа).
 
Умуман олганда, Анвар Сайрамийни, эндиликда кўпчилик қатори “Дунё ўзбеклари” сайтининг аксар мухлисларига ҳам-ки, яқиндан таништириб ўтиришнинг ҳожати бўлмаса керак. Зеро, у кишининг тиниб-тинчимас жаҳонгашта-сайёҳ, эҳтиросли ижодкор-бунёдкор, турлича тажрибаларни турмушга татбиқ этишга иштиёқманд ва турфача янгиликларни яратишга ишқибоз устоз эканлигини мазкур халқаро нашр орқали биладиганлар-да бекам. Аммо, барибир, бундайин таърифлар-тавсифлар етарли эмасдек, назаримда…
Оллоҳ яхши кўрган бандасига қўша-қўша қилиб беради, деганлари ростлигини айнан Анвар ака тимсолида кўриш мумкин. Бу – у кишининг қиррадор салоҳиятларида – қамровдор қобилиятларида ўз намоёнини топган. Негаки, ушбу бетакрор қаҳрамонимиз юқоридаги иқтидорлари-ю имкониятларидан ташқари, янаям ўзига хос бошқа ажиб ҳунарларнинг-да соҳиби.
Анвар аканинг, ҳатто, профессионаллар ҳам-ки, ҳавас қиларли даражадаги маҳоратли дорбоз бўлганлиги, СССР даврида – ҳарбий хизматдалик пайтидаёқ Байкалортидаги армия қисмларида кўнгилли равишда текин томошалар кўрсатиб, қўмондонлар-у аскарларни қойил қолдиргани эвазига навбатдан ташқари махсус таътил (отпуска) билан тақдирланганлиги; тағин, ўз вақтида ҳовлисига росмана телескоп ўрнатиб, Ерда турганича Ой сатҳида кузатувлар ҳамда тадқиқотлар олиб борганлиги; космосга қизиқиш ўта авж олган йилларда бир нечталаб космик кемаларнинг кичик, мукаммал ҳамда мутаносиб нусхаларини яратиб, юзлаб кишиларнинг кўзлари ўнгида уларни қаторасига самога учириб, парашютлар ёрдамида муваффақиятли қўндириб, “Сайрамнинг Королёви” номини орттирганлиги; умр йўлдоши, ажойиб янгамиз Тошхон опа билан ҳамкорликда ғаройиб кимёвий, физикавий ва бошқа кашфиётлар яратганликлари…
Э-ҳ-ҳ-эй, санайверсангиз – адоғига етиш қийин. Ҳар биттаси алоҳида мавзу бўлгулик кашфиётлар-у ихтиролар, хислатлар-у фазилатлар… Худо хоҳласа, фуржаси етганида буларнинг барчасига бирин-кетин тўхталиш ниятидамиз.
Дарвоқе, Анвар Сайрамийнинг сермазмун ва пурмаъно ҳаётидаги жаҳонгашталигидан кейинги иккинчи ўриндаги жуда лол қолдирувчи жиҳат, бу – у кишининг йигирма биринчи аср арафасида Одил Ёқубовнинг “Улуғбек хазинаси” романининг бош қаҳрамонларидан бири – Қаландар Қарноқийнинг сиймоси-ю қиёфасини қайтадан тиклаганлиги ҳамда “жонлантирганлиги”дир
(зеро, фурсатдан фойдаланган ҳолда таъкидламоғим даркор-ки, Анвар аканинг бутун умриниям-ки, қандайдир маънода, дарвешоналикка менгзаш мумкин). “Қандай қилиб?!” – дейсизми…
Жиндай сабр қилиб турсангиз, қуйидаги бадиани ўқигач, ушбу хусусда батафсилроқ билиб олгайсиз, иншооллоҳ!
Мазкур ғаройиб воқеага бағишланган айни битигимизнинг табиийликка янада яқинроқ бўлиши, ҳақиқий юз берган аҳволни тағин-да ҳаққонийроқ акс эттириши учун эса, атайлаб, қаҳрамонимизнинг замонавий дарвешлиги-ю қаландарлиги саргузаштларини Анвар аканинг “мен”и тилидан баён айлашга қарор қилдик.
Марҳамат, ХХ аср интиҳосидаги Қаландар Қарноқийни тингланг…
– I –
– Бутун дунё ўзбекларининг ардоқли-атоқли ва суюкли адиби, буюк ижодкор ва улуғ инсон – Одил Ёқубов асарларини билмаган ўзбек жаҳонда кам бўлса керак. Шахсан ўзим ҳам у кишининг садоқатли ихлосмандлариданман. Айниқса “Улуғбек хазинаси” романини ўқиганимда ҳаммасидан ҳам кўра, Қаландар Қарноқий ҳамда унинг севиклиси Хуршидабонунинг фожиалари, уларнинг даҳшатли қисматлари мени жуда ҳаяжонлантирди.
Ана шу ҳалокатли ҳодисаларнинг фалокатли таъсири остида фаромушхотир юрган кунларимнинг бирида калламга ғалати фикр келиб қолди: “Қаландар Қарноқийнинг дарвешлик қиёфасига кириб, унинг она юртига махсус саёҳат уюштирсам-чи!” Шу-шу бўлди-ю ҳаловатимни йўқотдим: эрта-ю кеч бутун ўй-у фикрим келгуси сафар режалари билан банд бўлди. Ўзи, аслидаям, кўнглимга келган хуш ниятларни ҳар қандай вазиятдаям амалга оширишга одатланганим яна ўз кучини кўрсатди…
Қаландар Қарноқийнинг шакл-у шамойилини “Улуғбек хазинаси” асаридан олган унутилмас таассуротларим асосида – тасаввуримда жонлантириб кўрганимдан сўнг, тайёргарликка жадал киришиб кетдим: дастлаб, XIV-XV асрларда дарвешларнинг қандай тарзда кийинганликлари, уларнинг ўзларига хос-мос табиатлари билан қизиқдим. Тегишли маълумотларга эга бўлгач, қаландарларнинг жанда хирқаси, кўҳна кулоҳи, эски чориғи, йиртиқ тўрвасини ўзимга мослаб бичиб-тикиб шайладим. Бу орада атайлаб қўйган соқолим ҳам анча-мунча ўсиб қолди.
Барчаси тахт бўлгач, янги “либос”ларимни кийиб, тегишли нарсаларимни олиб, кўчага чиққанимча теварак-атрофдагиларга кўриниш бергандим, водариғ-ки, баъзи одамларнинг эслари оғиб қолаёзди-ёв. Яхшиям, қишлоқдошларим менинг ғайритабиий “эксперимент”ларимга, ғалати хатти-ҳаракатларимга кўникиб қолишгани. Билъакс, мени нақ телбага чиқариб, ўзимни жиннихонага тиқдириб қўйишлари турган гап эди.
Энди бўлғуси сафарга ўзимни кўниктиришим, ҳақиқий дарвеш тимсолига киришим, янаям аниқроғи – 550-600 йил ортга чекиниб, ўша давр қаландари сифатида йигирманчи асрнинг охири одамлари орасига киришим, улар ўртасида юришим даркор эди. Бу, албатта осон иш эмас! Майли, ҳечқиси йўқ, ушмундоқ мураккаб ҳолатга биринчи марта дуч келаётган эмасман-ку… Оллоҳимнинг мадади-ю қўллови билан, бундан-да бешбаттар мушкул вазиятлардан чиқиб кета билганман, ахир…
Дастлабки юмушим: саёҳатнинг қатъий йўналишини белгилаб олишим керак… У мана бундай кўриниш олди: Сайрам – Бодом – Султонработ – Ёрғонлиқ (Ҳозирги Алишер Навоий қишлоғи) – Тоғойна – Қазиғурт тоғи – Чимкент – Шавулдер – Арслонбоб – Туркистон – Қарноқ – Сайрам.
– II –
…1997 йилнинг июль ойи, мактабларда айни таътил вақти. Ёз тонгларининг бирида эрталаб йўлга отландим. Кўчага чиқишим билан, қўшнимиз – адашим Анвар Қурбонхўжаев ўзининг юк машинасида ўтиб кетаётган экан. Менга кўзи тушгач, беихтиёр, машинасини тўхтатди ва ҳайронликда саволга тутди. Унга нечун бундай туришим ҳамда мақсадимни тушунтирганимдан сўнг: “Ҳеч тиниб-тинчимас экансизда-а, Анвар ака, тағин нималарни бошладингиз?” – дея ҳазиллашиб, Бодомгача бирга олиб кетди ҳамда сафаримга муваффақият тилаганича хайрлашди.
Кейин Султонработ қишлоғигача автобусга миниб кетдим, сўнг Ёрғонлиққача йўловчи енгил машинага илашиб бордим. Шу орада кимларга-ки дуч келган эсам, ҳаммаси менга ҳайрат билан тикилишар, баъзан менинг тўғримдан келаётганлар қадамларини секинлаштиришар ёки йўлнинг нариги четига ўтиб олишарди-да, ёнларидан ўтгунимча кузатишар ҳамда орқамдан ажабланиб қараб қолишарди, ҳатто, айримларнинг ортларига қайтиб кетганлариниям кўрдим.
Ёрғонлиқ (ҳозир уни, кўпинча Алишер Навоий номи билан аташади) қишлоғида масжид, мақбара ва қабристонга кириб, ўша жойлардаги азизлар-авлиёларнинг руҳларига бағишлаб, тиловат қилдим, дуолар ўқидим. Сўнгра сўраб-суриштириб, маҳаллий мактабни топиб бордим. Ёзги таътил эмасми, у ерда жорий таъмирлаш юмушларида қатнашаётган саноқли муаллимлардан бошқа ҳеч ким йўқ эди.
Директорнинг кимлиги билан қизиққандим, шусиз ҳам менинг нохуш ташрифимдан ғижиниб турган ўқитувчилар янада ғалатироқ муносабат кўрсатишди. Ниятим холис эканлигини тушунгунларича, ниҳоят, директор ҳам келиб қолди. У билан танишиб, қай мақсадда юрганлигимни айтдим ва Ёрғонлиқ қишлоғи номининг маъноси нимани англатишини сўрадим.
Директор ўзининг тахминларини илгари сурди-да, аниқ билмаслигини тан олди. У бир кекса муаллим бундан воқиф бўлиши мумкинлигини айтиб, ўша ўқитувчининг уйига одам юборди-ю, аммо анча вақт ўтса-да ундан дарак бўлмади. Шунда, мактаб директорига Ёрғонлиқ қишлоғининг номи билан боғлиқ ўзим эшитган тарихий ривоятни ҳикоя қилиб бердим-да, у билан хўшлашганча сафаримда давом этдим.
– III –
Энди Қазиғурт тоғининг устидан ошиб, унинг нариги тарафига ўтишим зарур эди. Қазиғурт этагидаги Тоғойна қишлоғидан ҳамда қозоқ овулидан ўтиб, юқорига кўтарилар эканман, олдимдан эшакларидаги хуржунларига флягалар ортганча сув олиб келаётган болалар чиқишди. Менинг кун ботаётганда тоққа чиқиб кетаётганимдан ажабланишди, шекилли, улардан бири:
– Ағай, қайда барасиз? Ўл тамандарда эл жўқ-ғўй, – дея сўроққа тутди.
– Нариги тарафдаги Фогелёвка қишлоғига ўтмоқчиман.
– Тунде журсенгиз тавда қасқир қақиб кетеди-ғўй, – гапга қўшилди бошқаси
– Қақпайди, – дедим-да тағин йўлимда кетавердим. Улар эшакларини тўхтатганларича, анча вақт ортимдан анграйиб, лол-у ҳайрон тикилиб қолишганини ҳис этдим.
Анча масофа босиб, бирмунча қоронғи тушганида белга (яъни тоғнинг ўрта қисмига) яқинлашарканман, кутилмаганда, дастлаб, олдимда иккита нуқтадек чўғ ёниб турганини пайқаб қолдим. Не кўз билан кўрайин-ки, қозоқ йигитчалари огоҳлантирган ўша “қасқир”, яъни баҳайбат бўри қаршимда турарди. Ғира-шира қоронғиликда у оғзини ярим очганича ўткир тишларини кўрсатарди. Таққа тўхтадим, нима қилишни билмайман, олдинга юрсам бўри менга ташланиб, йиқитиб олгач, бўғзимни ғажишга уриниши аниқ. Орқага эса, сира қайтгим йўқ.
Аслида бундай “учрашув” мен учун янгилик эмасди, Овро-Осиё бўйлаб уюштирган саёҳатим чоғидаям шундай хатарга дучлашганман. Аммо у пайтда бир неча чиябўрилар ҳужумига йўлиққандим. Ҳозир эса, рўпарамда уларга нисбатан бир неча ҳисса кучлироқ ва даҳшатлироқ улкан қашқир билан юзма-юз ва қарама-қарши келиб қолгандим…
Ана шу аснода иккаламиз бир-биримизга тикилишганча қанча турдик – эслолмайман. Ниҳоят, ўзимни босиб олиб, бўрига: “Кел, энди, ўтказиб юбор!” – дея ўзимча мурожаат қилган бўлдим. Ўша атрофда қашқирнинг ини ёки болалари бор эканми, ишқилиб, у менга йўл бермасдан оғзини таҳдидли очганича тураверди.
Шунда, тўсатдан, ёнбош тарафимдаги анча пастликда машиналарнинг чироқларидан тушган ёруғликка кўзим тушди. Бўридан нигоҳимни узмаган ҳолда, ортимга тисарила-тисарила, тоғнинг этагига эна бошладим. Қашқирнинг тун қаърида, бамисоли икки оловли нуқтадек чақнаб-ёниб турган кўзлари анча муддатгача менинг изимдан таъқиб этиб турди…
– IV –
Ўша даврда Қазиғуртнинг жанубий ён-бағрида биз яшайдиган Аҳмад Яссавий номли жамоа хўжалигининг “тоғ участкаси” деган ҳудуди бўларди. У ердан, асосан чорва яйлови ҳамда табиий ўт-ўланлари ўриб-йиғиб олинадиган майдон сифатида фойдаланиларди. Машина чироқларини мўлжаллаб қуйилашганим жой юқорида айтганим – ем-хашак, мол озуқаси тайёрловчиларнинг мавсумий манзилгоҳи экан.
Деярли ярим кечага яқинлашаётган алламаҳалда бу ерда тўсатдан пайдо бўлишим пичан тўпловчиларни эсанкиратиб қўйди. Негаки, улар кундузги чарчоқларини базми жамшид ёрдамида тарқатаётган эканлар: қўйлар сўйилган, турлича таомлар, турфача ичимликлар дастурхонга тортилган. Айниқса гуруҳ раҳбари, колхоз раисининг чорвачилик масалалари бўйича ўринбосари Деҳқонбой Салиметов мени кўргач, ваҳимага тушиб қолди ва мана шундай гадойтопмас ошёнда ўрим-йиғимда қатнашаётган кишиларни, фақат шундай йўл билан тутиб туриш ҳамда ишлатиш мумкинлигини ўзича изоҳлаб, гапира бошлади.
Унинг бундайин ташвишга-таҳликага тушишига сабаб, мен газеталарда ҳар хил мавзудаги танқидий мақолалар билан чиқиб турардим ва улар тегишли доираларда муҳокама этилиб, зарур чоралар кўриларди. Илло, Деҳқонбой ака ўзим бу ерда кўрган озуқа тўпловчиларнинг ўзига хос ҳордиқ усулини матбуотда эълон этиб юборишимдан ҳадиксираётганди.
“Тоғ участкаси”даги айни воқеаларни ҳеч жойга ёзмаслигимга – ҳеч кимга айтмаслигимга Деҳқонбой акани ишонтиришим осон кечмади. Ниҳоят, мазкур сирнинг ошкораланмаслигига у кишининг имони комил бўлгач, иккаламиз анча ҳангомалашиб ўтирдик. Суҳбатимизга кейинроқ шофёр Йўлдош Норбоев ҳамда тракторчи Алиқул Каримов ҳам қўшилдилар. Ўшанда кечаси ем-хашакчиларнинг мавсумий  манзилгоҳида тунадим-да, тонг саҳарда ўрнимдан туриб, Чимкент сари йўл олдим.

 

%d1%81%d0%b0%d0%b9%d1%80%d0%b0%d0%bc%d0%b8%d0%b9-%d2%9b%d0%b0%d1%80%d0%bd%d0%be%d2%9b%d0%b8%d0%b9

– V –
Эрталаб соат саккизлар чамасида шаҳарнинг асосий автобекатига етиб келдим. “Ақ жол!” кафесига кириб, ярим коса чучвара олганча, уни еб тугатаёзгандим ҳам-ки, кимдир мен томонга беёқим қараш қилгандай туйилди. Кўнглимга шубҳа оралади: “Боя кирганимда совуқ нигоҳ ташлаган ошхонанинг хотин хўжайини полицияга сим қоққан кўринади-ёв…” Ўша кимса ошпаз аёл билан ниманидир сўзлашгандай бўлди-да, ташқарилади. Мен сиртга чиққанимда эса, у бошқа бир йигит билан гаплашиб турган экан: “Ноўрин гумон қилибман-да” – дея ўйлаб, Арслонбобга бориш учун автобусга ўтирдим.
Ҳайдовчи моторни ўт олдирганича салгина силжиб, тағин тўхтаб қолганига ҳайрон бўлиб тургандим, шу пайт автобуснинг ёнбошимдаги деразаси чертилди, қарасам, боя ўзимни кузатаётганини тахмин қилганим одам мени пастга имлаяпти. “Ўйлаганим тўғри экан…” – шундай хаёл билан қайтиб тушишга мажбур бўлдим. Бояги шахс мени чеккароққа бошлади-да, “Капитан Фалончиевман, қани ҳужжатларингизни кўрсатинг-чи!” – дея гувоҳномасини чиқариб, тумшуғимга тиқиштирди.
“Улай дакументден менде-да бар!” – дедим-у йиртиқ-ямоқ тўрвамни атайлаб кавлаштирганимча унинг ичидаги латта халтачадан журналистлик ҳужжатимни чиқардим-да, формасиз миршабга кўрсатдим. Капитан бир эгнимдаги жанда-жунда “либосларим”га, бир гувоҳномамдаги галстук тақиб тушган салобатли суратимга боқар, ҳайратдан нақ жағи осилиб қолаёзганди.
“Махсус топшириқ билан юрибман…” – жиддий тарзда шивирладим миршабнинг қулоғига секин. Капитан бирданига “честь” берди-да, узрини айтганича, “оқ йўл” тилаб, ёнимдан жадал узоқлашди. Ўша онда бизларни четдан кузатиб турган автобус ҳайдовчисига назарим тушди: у ҳозиргина ўзи кўрган нарсалардан ажабланиб, оғзи очилганича, лол ҳолатда мен томонга тикилиб турарди…
Тегишли гўша яқинида автобусдан тушиб, Арслонбоб мақбараси сари кетарканман, ушбу қутлуғ қадамжога келган зиёратчиларнинг айримлари мени тиланчи ёхуд гадо сифатида қабул қилишди, шекилли, садақа бермоқчи бўлишди, ўзлари билан келтирган ул-бул нарсаларидан тортиқ айлашди.
Мақбара ичкарисига кириб, табаррук Арслонбоб бобокалонимизнинг муқаддас қабрлари пойида у кишининг руҳи покларига бағишлаб, Қуръон тиловат қилдим. Ташқарига чиқиб, айни қадамжонинг теграсини айланганча атрофни томоша қилдим, хаёлан, Арслонбоб бобокалонимизнинг замонларига “сайр” айлаб, ўша даврларни тасаввуримда тикладим.
Кечаси тунаш учун бошпана излаб юрганимда зиёратгоҳга қараб турувчи одамлардан бири билан танишдим. У менинг сафар-саёҳатларим тўғрисида ўқиган, айни боис, ўзимниям сиртдан биларкан. Ўзаро ажойиб суҳбат қуриб турганимизда ташқарига иккита “КамАЗ” кетма-кет келиб тўхтади: улар Фарғона водийсидан Россияга қовун-тарвуз ташиётган ҳайдовчиларнинг машиналари экан. Мақбара назоратчиси бўлган қозоқ қардошим мени уларга: “Бу ўзбекдан чиққан машҳур жаҳонгашта” – дея, бутун таъриф-тавсифимни келиштирган ҳолда таништирди.
Кутилмаганда ҳалиги икки фарғоналик: “Ака, сизни бизларга Худонинг ўзи етказди, юринг, ўзингизни бирга олиб кетайлик, албатта рози қиламиз. Ҳар доим Туркистонга кираверишда ГАИчилар тўхтатиб, роса овора-ю абгор қилишади. Бизларни ўша жойдан ўтказишиб юборинг-чи” – дея, ялиниб-ёлвориб туриб олишди. Охири, илтимосга кўнишга мажбур бўлдим, тайёр тунаш ўрниниям ташлаб, уларга қўшилиб жўнадим.
Дарҳақиқат, Туркистонга яқинлашиб қолганимизда, дарахтлар панасидан тўсатдан чиққан ГАИ ходими ола таёғини кўндаланг қилди. Ҳайдовчига машинани анча нарироқда тўхтатишини айтдим ва унга жойидан қимирламаслигини тайинлаб, тўрвамни елкалаганимча, миршаблар ёнига келдим.
Улардан биттаси менга ёвқараш қилиб: “Бизге сенинг керегинг жўқ, водителларни шақир!” – деди қўполлик билан. Мен ҳайдовчилар келмаслигини машиналарнинг ва уларга ортилган юкларнинг эгаси ўзим эканлигимни айтдим. Улар менинг ғайритабиий даъвойимга, ўзимнинг ким эканлигим хусусидаги оғзаки гапларимга, ҳадеганда ишонаверишмагач, яна тўрва-халтамни кавлаштиришга мажбур бўлдим. ГАИчилар ҳужжатларимни кўришгач, ҳанг-мангликдан саросимага тушиб қолишди ва: “Не, Кентавға баражатирсиз-ба?” – дея сўрашганди, тасдиқ ишорасида бошимни сирли ирғадим ва ўзимча сездирмасдан кулиб қўйдим.
Илло, миршабларнинг ўзлари менинг мазкур вазиятдан чиқишим учун дастак топиб бергандилар-да. Негаки, ўша пайтда кентовлик шахтёрлар тўполон кўтариб, шаҳар алғов-далғов бўлиб турганди-да! ГАИчилар кечирим сўраб, “честь” берганларича кузатиб қўйишди.
“КамАЗ” бошқарувчилари эса, “ғалвали ғов”дан муаммосиз ўтиб олганларидан ҳамда менинг миршабларни боплаганлигимдан жуда хурсанд эдилар ва каминага каттакон раҳматлар айтишди. Улар билан биргаликда овқатлангач, азалий қадрдонлардек самимий хайрлашдик.
– VI –
Туркистонга қадам қўйишим биланоқ, дастлабки борганим ошён – Хожа Аҳмад Яссавий жанобларининг мақбараси бўлди. Ҳазрати Султоннинг муқаддас марқади ёнига тиз чўкиб, Оллоҳимга муножот-у илтижолар айладим. Сўнгра Соҳибқирон Амир Темур бобомиз топшириғига мувофиқ, Қарноқ қишлоғида қуйилган улкан дошқозонни томоша қилдим. Зеро, илгариги йирик саёҳатларимга чиқиш олдидан ҳам, бу ерга келиб, табаррук қадамжоларни зиёрат этгач, йўлга тушардим.
Энди кечаси тунаш учун бошпана топишим даркор эди. Мақбара ёнидаги меҳмонхонага жойлашмоқчи бўлсам, зиёратгоҳга келувчилар нисбатан арзон бўлганлиги боис, хусусий қўноқхоналар хизматидан фойдаланганликлари учун, унинг маъмури, деярли келмас экан. Мақбарани қўриқловчи соқчи миршаблар бошлиғидан ёрдам сўрагандим, у меҳмонхона маъмурини топтиришга ваъда берди.
Вақт ўтказиш учун маҳобатли ёдгорлик теграсини айланиб юргандим, балоғат ёшига етаётган йигитча салом берди. У билан аҳволлашдим ва менинг мундоқ юриш-туришимга қизиқаётганини сезиб, гапга тутдим. У сўраб-суриштиравериб, аслида кимлигимни билиб олгач, сафарларим ҳақида газеталарда ўқиганлигини, шеърларим билан-да танишлигини айтиб қолди. Алал-оқибат, у яқин орадаги ўз уйига таклиф эта бошлади. Мен йигитчага: сен аввал ота-онанг билан сўзлаш, кимлигимни тушунтир, қачонки, улар рози бўлишсагина кираман, дедим.
У эшитишниям хоҳламай, бирга юрасиз, дея оёқ тираб туриб олди, қарасам, астойдил хафа бўладиган. Ноилож, шундоққина зиёратгоҳ яқинидаги ҳовлилардан бирига узун-қисқа бўлиб, олдин-кетин кириб бордик.
Ўша пайт уйдан чиқиб қолган аёлга ҳалиги йигит: “Ойи, мана, меҳмон олиб келаяпман…” – дея гап бошлаган эдиям-ки, онасининг: “Тўхта!” – деган ҳайқириғидан иккаламизам ўша жойимизда қотиб қолдик. “Буни қаердан топдинг, тезда чиқариб юбор!” – гапида давом этди аёл. “Ойи, бу киши…” Йигитчанинг сўзи чўрт кесилди: “Сенга нима дедим, қани йўқот-чи, бу девонани!” – бақирди онаси. Ўғли яна нимадир айтмоқчи бўлганди, онаси эшитишниям истамасдан, тағин қичқирди: “Унақада, ўзинг ҳам кет, йўқол шу дайди билан!”
Энди ҳар қандай ҳаракат ортиқча эди, тасодифан айвонда айни можарони жимгина кузатаётган олтмиш ёшлардаги эркакка кўзим тушди: унинг бўйнини қисиб туришидан хонадонида сони-ю салмоғи йўқ эрлардан эканлигини сезиш қийинмасди. Қандай кирган бўлсак, яна шунақасига қайтиб чиқдик. Йигитчанинг боши хам эди, шу орадаги ўтирғичлардан бирига бориб, ҳорғин чўкдик.
– Бунақа юриш сизга нимага керак, ахир, наҳотки, ўзингиздай таниқли одам атайин, худди тиланчилардай кийиниб юрса, – йигитча онасининг қўпол муомаласидан хижолат бўлганлиги учун менга тик қарай олмасди. Янги танишимни юпатган бўлдим, ундан хафа эмаслигимни, барчасига ўзим айбдорлигимни айтдим, кечга қолмасдан уйига киришига кўндирдим. Хомушона ва хижолатли тарзда хайрлашдик…
Соқчилар бошлиғига учрашсам, ҳалиям меҳмонхонанинг тегишли мутасаддисини излаётганини билдирди. Энди қамровни кенгроқ олиб, шаҳарнинг ичкарироғига қараб силжидим. Кўча чироқларининг ёғдусида шланг билан сув сепаётган кишига дуч келиб, салом бердим. У қозоқча алик олгач, бирпас ажабланиб турди-да, савол назари билан боқди.
Вазиятни тушунтирдим, шубҳали шахс ёки дайди – “БОМЖ” эмаслигимни билдирдим ва ҳар эҳтимолга қарши, ҳақиқатан кимлигимниям қистириб ўтдим. Бу инсон мени телевизорда кўрган экан, ёнимга яқинроқ келиб юзимга тикилди-да, қўлидаги шлангни ташлаб, жўмракни бураб сувни ўчирди. Кейин мени ичкарига таклиф қилди.
Орқа тарафдаги салобатли бино шаҳар коллежига тегишли бўлиб, бояги одам унинг қоровули экан. Қардошим муқаддам Чимкент-Туркистон оралиғида қатнайдиган паровоз машинисти бўлган, пенсияга чиққач, зерикмаслик учун мана шу юмуш билан машғуллигини билдирди.
Қоровулхонага киргач, янада яқинроқ танишдик: “Сендай инсон учун қўй сўйсамам арзирди. Аммо бугунча борига қаноат этиб турасан” – деди у ҳазиллашганича олдимга анча-мунча егулик-ичгуликларни қўяр экан. “Ўғлим ҳам сайр-у саёҳатлар билан қизиқади. Бир йиллик сафарингни матбуот ҳамда телевизор орқали изчил кузатиб борганди. Шахсан ва айнан ўзинг билан биргаликда чой ичишганимизни-ю гурунглашганимизни айтсам, мутлақо ишонмас-ов. Афсуски, ҳозир у бу ерда эмасди-да…” – гапида давом этди у.
Иккитарафлама кўнгилли мулоқотимиз, чамаси, уч соатларга чўзилди-ёв. Қардошим ўзининг илгариги юмуши – темир йўлчилик фаолияти билан боғлиқ ҳодисаларни эслади, ўзим эса, ўша пайтгача уюштирган сафарларим-у саёҳатларимда кўрган ғаройиботларим, бошимдан кечирган саргузаштларимдан ҳикоя қилдим. Ва, ниҳоят, тун яримдан ошганида у менинг кетишимга йўл қўймасдан, коллеж директорининг хизмат хонасини очиб, ўша ердаги диванга ўрин тайёрлаб берди. Эрталаб яна чойхўрлик, тағин дилдан суҳбат бўлди. Ушбу ажойиб инсонга улкан миннатдорчилигимни билдириб, илиқ хўшлашдим.
– VII –
 
Навбатдаги мўлжалдаги манзилим: шаҳар газетасининг таҳририяти эди. У ердаги ходимлардан бири хушламайгина саломлашганда, унинг қўлига матбуотда чиқариш учун тавсия қилган ҳолда бир неча шеърларимни тутқаздим. Яққол кўриниб турарди-ки, у мазкур битикларнинг ўзимники эканлигига, умуман ишонмади. Айни сабабдан, уларни қайтармоқчи бўлиб: “Йўқ! Биз буларни эълон этолмаймиз!” – дея қатъийона ҳукмини чиқарди.
“Муҳаррир қаерда?” – деган саволимга ходим истар-истамас: “Ҳозир келади” – дея жавоб қайтарди. Мен унга шеърларимни муҳаррирга беришини, ўзим шу атрофда бўлишимни уқтирдим. Теваракни айланиб юргандим, ҳалиги йигит келиб, раҳбари хизмат хонасига таклиф этаётганини билдирди. Унинг муносабати бирданига мутлақо бошқача бўлиб қолганлигини сездим.
Туркистон шаҳар газетасининг ўшандаги муҳаррири Ўктамхон Анорбоева исм-шарифли ўрта ёшлардаги опахон мени шахсан билмаса-да, матбуот орқали ижодимдан, сайёҳлик фаолиятимдан яхши воқиф экан. Ушбу ғойибона танишим ўзаро ҳол-аҳвол сўрашишгач, шеърларимни газетанинг навбатдаги сонида, албатта чиқаришга ваъда берди.
Сўнгра, менинг ғалати қиёфамдан ажабланганлигини яширмай, бунинг сабаби билан қизиқди. Асл муддаоимни англагач эса, саёҳатимга астойдил муваффақият тилади ҳамда қаландарлик сафаримнинг таассуротларини таҳририятга ёзиб юборишимниям илтимос қилди…
– VIII –
Мана, ниҳоят, автобусда Қарноқ сари жўнадим. Ушбу кўҳна ва навқирон заминдаги илк ташрифимни қишлоқнинг асосий мактабидан бошлашни режалаштириб борардим. Мен мўлжаллаган билим даргоҳи катта йўлнинг шундоққина ёқасида экан. Аммо ёзги таътил ниҳоясига ҳали анча вақт бўлса-да, мактаб ҳовлисининг гавжумлиги эътиборимни тортди. Эркак ўқитувчилар алоҳида, аёл муаллималар алоҳида гуруҳларга бўлинишиб, ҳашар уюштираётган эканлар.
Бошқа манзилларда юз бериб келгани сингари, дастлаб бу ердагиларнинг ҳам муносабатлари салбий бўлди: каминага девонаи саргашта сифатида муомала қилдилар. Яхшиям, директор шу ерда экан ва у масаланинг моҳиятини тезда англагани ҳолда, мулоқот учун четроққа жой тайёрлатгач, уч-тўрт киши ўша ёққа ўтиб ўтирдик.
– Қишлоғимизда Қарноқнинг азиз-у лазиз фарзанди, унинг донғи-ю довруғини етти иқлимга таратган улкан ижодкоримиз Одил ака Ёқубовнинг юбилейига тайёргарлик кўрилмоқда, – дея сўз бошлади директор. – Ана шу муносабат билан, бизларнинг мактабимиз ҳам бутунлай қайтадан таъмирланаётир. Айни сабабдан-да, ҳозир таътил маҳали эканлигига қарамасдан, жамоамизнинг, деярли барча аъзолари ҳашар билан бандмиз.
Дарҳақиқат, теварак-атрофдаги қурилиш ишларининг кўлами катталигидан бундай “қайта қуриш”ни сезиш мумкин эди. Директор ҳамда бошқа даврадошларимиз билан мулоқотимиз Одил ака ҳақида, у кишининг бетимсол  ҳамда бетакрор асарлари хусусида, қишлоқнинг кечмиши, ҳозири ҳамда келажаги тўғрисида борди. Қарноқдан тағин кўплаб машҳур инсонлар етишиб чиққанлигиниям улар фахр ва ифтихор билан, тўлиб-тошиб сўзлашди.
Мен Қаландар Қарноқийнинг ҳақиқатдаям ҳаётда мавжуд бўлган инсонми эканлиги билан қизиқдим. Суҳбатдошларим бу ҳақда айрим ривоятлар борлигини, бироқ уларнинг замирида нақадар даражада асос мавжудлигини билмасликларини таъкидладилар. Нима бўлгандаям, Соҳибқирон Амир Темур ҳазратларининг топшириғига кўра, ўзининг ажойиб-у ғаройиблиги билан жаҳонда тенгсиз ва танҳо дошқозон ясалган мазкур заминда Қаландар Қарноқий сингари улуғ алломалар-у буюк уламолар бисёр бўлганликларини уқтирдилар.
– Анвар ака, сезаяпсизми, ҳув нарида тушлик қилаётган ҳамкасбларимиз бизга, янаям аниқроғи – сизга ғалати-ғалати термулиб қўйишаяпти. Улар ҳақиқатан-да, бундан 5-6 аср нарида яшаган қишлоқдошлари Қаландар Қарноқий ХХ аср интиҳосига келиб, она юртига такроран ташриф буюрганини билганларида эди, билмадим, қандай қувонишарди-таъсирланишарди.
Юбилейнинг аниқ санаси белгиланганича йўқ, Худо хоҳласа, ўзингизни бундан, албатта воқиф айлаймиз. Ана ўшанда келганингизда, Қаландар Қарноқий билан унинг қишлоқдошлари дийдорлашувлариниям уюштирамиз, – деди салмоқ билан директор.
Ёнимиздагилар ҳам у кишининг мулоҳазасини қўллаб-қувватлашди. Афсуски, менинг эса, қайтадиган вақтим яқинлашган эди. Ҳамсуҳбатларимга раҳматлар айтганча, улар билан самимий хайр-хўш қилишиб, йўлга чиқдим.
– IX –
Автобус тўхтайдиган жойда навбатдаги ажиб ҳангома рўй берди. Бекатдаги “Жигули”нинг ўрис ҳайдовчиси автобус анча нарида бузилиб ётганлигини айтиб, йўловчиларни машинасига чорлаётган экан. “Жигули”нинг орқа ўриндиғига учта аёл ўтирди, мен олдинга жойлашмоқчи бўлиб эшикни очаётсам, ҳайдовчи уни қайтадан ёпиб олди ва: “Йўқ, сени миндирмайман!” – дея қўполлик қилди. Сабабини сўрасам, аввалига индамади-да, охири: “Сендайлардан кўп алданганман, манзилга етгач, пулини тўламай қочасанлар…” – деди қатъий.
– Ҳақингни олдиндан бериб қўйсам олиб кетасанми, қанча бўлади? – саволга тутдим уни. Ҳайдовчи гапимга ишонмайроқ турди-да: “Ҳа, 50 танга чўз!” – деди. Тағин тўрвамни ечиб, ичидан халтачани олиб, айтган ақчасини узатдим ва машинага ўтирдим. Ўзимни ҳарқанча босишга уринмай, ҳайдовчининг қилиғи асабимни қўзғайверди.
– Сенингча, менга ўхшаганларнинг ҳаммасиям бир хил эканда-а? – сўрадим ундан.
– Албатта-да, агар ҳозир йўлкирани олмаганимда, ўзинг ҳам ишинг битгач, жуфтакни ростлардинг-да…
– Мен, балки атайин шундай кийиниб юргандирман, балки сендай қонунсиз таксичиларни тутиш учун ушбу усулни қўллаётгандирман… Шу томонини ўйламадингми?
– Сен – текширувчи! – ҳайдовчи масхараомуз кулиб юборди. Унинг бундай нописандлиги жиғимга янада қаттиқроқ тегиб, шартта тўрвамдан журналистлик гувоҳномамни олдим-да, унинг кўзига тутдим. У бир йўлга, бир менга, бир ҳужжатдаги суратимга қайта-қайта қаради-да, тўсатдан, машина рулини қўйиб юбораёзди. “Жигули” бирданига илон изи қилиб ҳаракатлана бошлади, яхшиям-ки, қаршимизда, ортимизда ёинки ёнбошимизда ҳеч қандай транспорт воситаси йўқ экан, билъакс, ёмон фалокат юз бериши тайин эди.
У машинани амаллаб тўхтатганида қарасам, ранги қув учиб кетган ҳамда нуқул: “Мен киракаш эмасман, шаҳарга келаётганим учун, шунчаки, сизларни миндиргандим, пулларинг керакмас” – дея қайта-қайта такрорларди. Ҳайдовчи ҳовлиққанидан ўз ақчаларини қайга қўйганиниям унутган, шекилли, у ёқ-бу ёғини титкилаб, охири, пулларини топди-да, менга ва шерикларимга тангаларимизни қайтариб бермоқчи бўлди.
Қани, энди уни махсус назоратчи эмаслигимга, масхара қилганлиги учун шундай фириб қўллаганимга ишонтира олсам. Ниҳоят, бир амаллаб уни тинчлантирдим, пулниям қайтариб бердим ва бундан кейин одамлар билан ўйлаброқ муомала қилиши даркорлигини уқтирдим.
Ҳайдовчи эса, фақат: “Хўп-хўп, кечирасиз, бунга бошқа йўл қўйилмайди…” – дейишдан нарига ўтмасди. У мени автобекатга тушириб, тағин қайта-қайта миннатдорчилик билдирганича, “Жигули”сини секин юргизиб кетди…
Ўзим эса, Чимкентга жўнаётган “Икарус” автобусига ўтирдим…
*      *      *
Мана, муҳтарам ўқувчи, Анвар Сайрамийнинг Қаландар Қарноқий тимсолида Қарноқ қишлоғига қўққисдан қилган сафари ана шу тариқа хайрли интиҳосига етди.
Юқоридагиларга муаллиф сифатидаги менинг қўшимчам эса, мазкур саёҳат жараёнида рус халқининг: “Кийимингга қараб кутиб оладилар-у ақлингга қараб кузатиб қўядилар” (“Встречают по одежке а провожают по уму”) деган мақоли нақадар ҳақ эканлиги такрор-такрор ўз исботини топди ва бунга ўзингиз ҳам гувоҳ бўлдингиз.
%d0%b1-%d0%b4%d0%b6%d1%83%d0%bc%d0%b0%d0%b5%d0%b2
“Дунё ўзбеклари” учун махсус

Ўхшаш мақолалар:

  1. БАҲРОМ РЎЗИМУҲАММАД: ЛОЛАЛАРИ ЯЛ-ЯЛ ЁНГАН ЮРТ…
МАҚОЛАНИ ДЎСТЛАР БИЛАН БАҲАМЛАШИНГ

Шарҳ қолдириш

Фақат 500 белгигача рухсат этилади. Мақола ёки хабарларни МАҚОЛА ВА ФОТОСУРАТЛАР ЖЎНАТИШ ёки Биз билан алоқа шакли орқали жўнатинг.

Click here to cancel reply.

 characters available

    ЕР ЮЗИ БЎЙЛАБ ТАШРИФЛАР

    Количество уникальных посетителей
    Flag Counter

    Энг кўп ўқилганлар

    • Исмат Хушев – Самарқанд: Бир тарихий учрашувдан туғилган таассуротларим…  - 94912 марта ўқилган
    • Тошкент вилоятининг собиқ ҳокими ҳибсга олинди  - 33599 марта ўқилган
    • Фарғонада 8 март куни хотин-қизларга транспорт текин бўлди  - 33504 марта ўқилган
    • Шукрилла Мирсаидов вафот этганига ропа роса бир йил бўлди…  - 33472 марта ўқилган
    • Улуғ файласуф шоир Абдулла Ориповнинг Ҳамза ҳақидаги икки хил фикри…  - 33043 марта ўқилган
    • Ўзбекистон Республикасининг янги Бош прокурори И.Б Абдуллаевга  - 31863 марта ўқилган
    • На Ближнем Востоке затевается что-то очень-очень крупное  - 31787 марта ўқилган
    • Канададаги ўзбек адвокати Бахтиёр Шоҳназаров – “Дунё ўзбеклари” меҳмони!  - 31584 марта ўқилган
    • Журналисты нашли подтвер ждение причастности их к спецслужбам – Новое Время  - 31571 марта ўқилган
    • Ҳофиз Комилжон Отаниёзов таваллудининг 100 йиллик байрами кенг нишонланди  - 31520 марта ўқилган
    • “Ўзбекистон овози” нашри: Россияда қонуний ишлаш имкониятлари кенгаймоқда  - 31512 марта ўқилган
    • Мухолиф сиёсатчи Доктор Намоз Нормўминнинг СовМинга йўлланган дастури  - 31512 марта ўқилган
    • Улуғ ўзбек шоири Абдулла Ориповнинг Хьюстон (АҚШ) да ёзган янги шеърлари (38)  - 31512 марта ўқилган
    • Кокаин для товарища Сталина или Сталина подсадили на кокаин перед смертью  - 31507 марта ўқилган
    • Севги бамисоли лолақизғалдоқ, Тегинмай бўлмайди, Тегсанг тўкилар…  - 31506 марта ўқилган
    • Карим Баҳриев: Бугун 2017 йил 31 июлда Зангиота бобони зиёрат қилдик…  - 31503 марта ўқилган
    • Исмат Хушев: Отишма бўлган Оттавага сафар (8-якуний қисм)  - 31502 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар: Шаҳзода ва Алишер Файз – Қилпиллама  - 31495 марта ўқилган
    • Заявление по поводу клеветы НДУ против Бухарбаевой  - 31495 марта ўқилган
    • Сиз севган адиблар – Ўткир Ҳошимов: Янга (ҳикоя)  - 31494 марта ўқилган
    • Ислам Каримов-младший: мою мать оклеветали, доказательств нет  - 31492 марта ўқилган
    • Дада Зафар: Ўзбекистон Халқ шоири Муҳаммад Юсуф ҳотирасига бағишланади  - 31486 марта ўқилган
    • Сергей Ежков информирует:  Дата поминок выбрана не случайно – Дочь без дефиса   - 31486 марта ўқилган
    • Буюк ўзбек шоири Абдулла Орипов вафот этганига ропа роса қирк кун бўлди…  - 31484 марта ўқилган
    • Малика Салимова: Сиз мени севмайсиз. Биламан. Шунчаки қолгансиз ёқтириб….  - 31479 марта ўқилган
    • Поездки в Афганистан, Ташкент и Самарканд! (Ч-1)  - 31479 марта ўқилган
    • ЙИҒЛАТИБ КЕТГАН ҲОФИЗ – (Охунжон Мадалиев ёди)  - 31478 марта ўқилган
    • Отабек Тошев: Янги Президент ва янги имкониятлар…  - 31478 марта ўқилган
    • Эврил Турон: Қора дўлана (роман) (Тўққизинчи қисм)  - 31477 марта ўқилган
    • Улуғ ўзбек шоири Абдулла Ориповнинг Хьюстон (АҚШ) да ёзган янги шеърлари (22)  - 31477 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар – Жўрабек Жўраев “Озод Шоу”да  - 31475 марта ўқилган
    • Разговор Путина и Трампа COMEDY CLUB  - 31472 марта ўқилган
    • Муҳаммад Солиҳ: Ойдин душанба куни ўлишни орзу қиларди… (“Ёднома”)  - 31472 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 16. Кутилмаган учрашув  - 31470 марта ўқилган
    • Исмат Хушев номидан бораётган видеоларда вирус тарқатилмоқда, очманг!!!  - 31469 марта ўқилган
    • Ўлмас Умарбеков: СЕВГИМ-СЕВГИЛИМ… Қисса (3-қисм)  - 31466 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 8-қисм  - 31465 марта ўқилган
    • Эврил Турон: ‘Ислом ака Ўзбекистонни гўрга орқалаб кетмади’  - 31463 марта ўқилган
    • Шавкат Мирзиёев сиёсий партиялар фаолиятини жиддий танқид қилди  - 31462 марта ўқилган
    • Дадахон Хасан: Бизга мана шундай Президент керак эди…  - 31460 марта ўқилган
    • Суҳайлийдан Муҳаммад Юсуфга битилган мадҳиялар  - 31460 марта ўқилган
    • Малайзия пойтахтида ўзбекистонлик фоҳишалар қўлга олинди  - 31460 марта ўқилган
    • “Главному редактору “Дунё узбеклари”: Теперь я понял Вашу учесть, жизнь за границей…  - 31458 марта ўқилган
    • Тошкентлик “Робин Гуд”: Шайтон – Алайҳиссалом билан тўқнашув. (10-қисм)  - 31456 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 15. Хайрли иш  - 31453 марта ўқилган
    • Как понимать намеки президента Узбекистана на либерализацию?  - 31453 марта ўқилган
    • Саломат Вафонинг янги асари: АЖДАРҲО БОҒИ (Ҳикоя) 1-қисм  - 31453 марта ўқилган
    • Юсуф Жума. Тангрининг  мўжизаси  - 31451 марта ўқилган
    • «Стоп кран» от Uzcard  - 31451 марта ўқилган
    • Инвалида-колясочника посадили за разбойное нападение на спецназовца  - 31449 марта ўқилган
    • Поездки в Афганистан, Ташкент и Самарканд! (Ч-2)  - 31449 марта ўқилган
    • Бердиёр Жумаев: Эътирофларим ва эътирозларим…  - 31448 марта ўқилган
    • Насрулло Сайид: “Ватанга қайтишимга изн беринг” – BBC O’zbek  - 31447 марта ўқилган
    • Эта видеозапись И.Каримова публикуется впервые. 2-13 июля 1990 года. Кремль…  - 31445 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар: Зиёда – Хаёлим…  - 31445 марта ўқилган
    • Ислам Каримов. Сильный человек в “заложниках” у слабого государства? (штрихи к политпортрету)  - 31444 марта ўқилган
    • Наврўзинг муборак Ўзбекистоним!  - 31444 марта ўқилган
    • “Телевидениенинг энг катта режиссёри Оқсаройда ўтирибди” – Шароф Убайдуллаев  - 31443 марта ўқилган
    • Атамбаев о выборах – Возможный список депутатов шестого созыва  - 31441 марта ўқилган
    • Улуғ ёзувчи Одил Ёқубов умр йўлдошининг хотиралари (38-42)  - 31441 марта ўқилган
    • ЎРТА ЙЎЛНИ ҚАНДАЙ ТОПАМИЗ ? (8)  - 31441 марта ўқилган
    • Андижон “Нафосат” клуби: Ижод сирларини ўрганиш дарси…  - 31440 марта ўқилган
    • ”Тимирскиланаётган одам”ни ўқиб…  - 31439 марта ўқилган
    • Запрещенное к показу видео о Путине  - 31437 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: СОҲИБҚИРОН АМИР ТЕМУР (шеърий драмадан парча)  - 31436 марта ўқилган
    • “Озодлик”: Хорижда OVIRи тугаган ўзбекистонликларга жазо бекор қилинди  - 31435 марта ўқилган
    • Муҳаммад Солиҳ: Унутма – фақат сен ҳурсан!  - 31434 марта ўқилган
    • “Жаҳон адабиёти” журнали бош муҳаррири Шуҳрат Ризаевга шеърий мактуб  - 31433 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” Бош муҳарририга Бухородан мактуб…  - 31432 марта ўқилган
    • Истеъдодли ижодкор Алишер Назар ижодий саҳифасига сафар…  - 31432 марта ўқилган
    • Комилжон Отаниёзов таваллудининг 100 йиллигига (2-мақола)  - 31430 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Надомат – Олти саҳнали пьеса  - 31429 марта ўқилган
    • Улуғбек ҲАМДАМ: ОЙБЕКНИНГ ШОҲ АСАРИ  - 31429 марта ўқилган
    • Таниқли журналист, устоз Муҳаммаджон Обидовнинг Исмат Хушевга норозилик хати  - 31428 марта ўқилган
    • Аёл бўлмаса, адабиёт бўлмасди. Адабиёт аёлни англаш учун яратилган…  - 31427 марта ўқилган
    • Ўзбекистон телевидениеси илк бор Каримов сиёсатини танқид қилди (ВИДЕО)  - 31426 марта ўқилган
    • Қашқадарё: Қаршидан Китобга тез юрар поезд қатнайди…  - 31425 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 17-якуний қисм. Умид – яшаш асоси  - 31425 марта ўқилган
    • Президентская дочь — лишь винтик в системе коррупции  - 31424 марта ўқилган
    • Мирзиёев ҳукумат йиғилишида Розуқулов ва Ибрагимовга ҳайфсан берди  - 31423 марта ўқилган
    • Абдиҳамид Парда: “Жаҳон адабиёти” шарофати  - 31420 марта ўқилган
    • Зрители потеряли дар речи, когда этот мужчина из индейского племени начал играть  - 31417 марта ўқилган
    • Президент Шавкат Мирзиёев “Озодлик” радиосини кузатиб боришини тан олди…  - 31417 марта ўқилган
    • Лола Исломова Матбуот агентлиги бош директорига очиқ хат билан мурожаат қилди  - 31416 марта ўқилган
    • Бу қиз айрим юлдузларга қандай қўшиқ айтишини кўрсатиб қўйди. Офарин!  - 31413 марта ўқилган
    • Малоҳат Эшонқулова: Наманганлик Дилмурод Жумабоевга жавоб ўрнида…  - 31408 марта ўқилган
    • Президент Каримовдан кейин Ўзбекистонни нималар кутмоқда?  - 31406 марта ўқилган
    • Бердиёр ЖУМАЕВ: Аёл — иқбол — истиқбол… (3-қисм)  - 31406 марта ўқилган
    • Kanadada yashash huquqini qanday qo’lga kiritish mumkin? (Birinchi maqola)  - 31404 марта ўқилган
    • Фальсификации дел и подкуп прокуроров, судей и милиционеров продолжаются…  - 31402 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: Биринчи ўзбек генерали Собир Раҳимовнинг порлоқ хотирасига  - 31399 марта ўқилган
    • …что означает слово «Кока» в названии напитка….  - 31396 марта ўқилган
    • Тўра Мирзо: Бир кун аввал негадир Баҳодирни кўргим келаверди…  - 31395 марта ўқилган
    • Муҳаммад Исмоил: ИЛМИМНИ ЗИЁДА ҚИЛ, ПАРВАРДИГОРИМ !  - 31394 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 14. Қайтиш  - 31389 марта ўқилган
    • Зилолабону: Биздан рози бўл, Муҳаммаджон…  - 31389 марта ўқилган
    • Абулқосим МАМАРАСУЛОВ: МЕН ҚАНДАЙ ЁЗУВЧИ БЎЛГАН ЭДИМ (10)  - 31388 марта ўқилган
    • Фахриддин ҚОРАТОЕВ: “СЕНГА БАХТДАН ТАХТ ТИЛАРМАН”  - 31387 марта ўқилган
    • Ўлмас Умарбеков: СЕВГИМ-СЕВГИЛИМ… Қисса (1-қисм)  - 31385 марта ўқилган
    • Ўрта-махсус таълим тизимидаги инқироз ҳақида  - 31384 марта ўқилган
    • Ўзбек мухолифатининг таниқли шоираси Гулчеҳра Нуруллаева ижодидан намуналар  - 31384 марта ўқилган
    • Туркия: Садоқатли ит ҳожасининг жаноза маросимларида қатнашди…  - 31381 марта ўқилган
    • Алексей Венедиктов о Путине и его преемнике…  - 31381 марта ўқилган
    • Мирзиëев Каримов молиявий тизими бошқарувчисини пенсияга жўнатди  - 31380 марта ўқилган
    • Шавкат Мирзиёевнинг ажойиб нутқини қўйибсиз, эшитиб мазза қилдим, раҳмат…  - 31378 марта ўқилган
    • Невероятная польза банана: почему никогда не стоит выбрасывать это богатство  - 31377 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: Бўлурман суҳбат ичра гоҳо Исмат билан бир кун… (2-шеър)  - 31376 марта ўқилган
    • Муслимбек Йўлдошев: Тушимга Абдумўмин кирибди. Кўриниши хотиржам…  - 31372 марта ўқилган
    • Гулбаҳор Саид Ғани: Тошни ёриб чиқар бир куни гулим…  - 31370 марта ўқилган
    • Буюк Абдулла Орипов хотирасига ёзилган шеърлар (“Ўтганлар ёди” туркумидан)  - 31369 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов Абдулла Искандарга: Машрабни осган элдан мен қадр тилармидим…  - 31369 марта ўқилган
    • То, что нашли в животе у этого кашалота, должно перевернуть наш мир  - 31368 марта ўқилган
    • Сиз севган санъаткорлар – Маҳмуд Намозов хонадонида  - 31364 марта ўқилган
    • Ҳайдарали Маматов: Шерзоджоннинг рафиқаси ҳақидаги чин севги иқрори…  - 31362 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 6-қисм  - 31361 марта ўқилган
    • Тожикистонлик ўзбекзабон адиб адабий мукофот билан тақдирланди  - 31361 марта ўқилган
    • Язык мой – враг мой или о том, как в Таджикистане запретили говорить по-узбекски  - 31360 марта ўқилган
    • Хворостовский до полусмерти избил жену и её любовника  - 31359 марта ўқилган
    • Абдураҳим Пўлат: Ўзбекистонга қайтиб, сиëсат билан шуғулланаман…  - 31359 марта ўқилган
    • Помогаем иммигрировать: 10 ЛУЧШИХ СТРАН МИРА ДЛЯ ЖИЗНИ  - 31359 марта ўқилган
    • Кетгим келмаяпти, онажон (Карим Баҳриев шеъри, Раҳматилла Юсупов ашуласи)  - 31359 марта ўқилган
    • Иқбол Мирзо. Қўнғироқ (“Ўтганлар ёди” туркумидан)  - 31352 марта ўқилган
    • Узбекистан – Таджикистан: дружба, испытанная временем (ТВ «O‘zbekiston»)  - 31352 марта ўқилган
    • Шароф Убайдуллаев билан Сарвар Усмон суҳбати: Сенат қаридими?  - 31350 марта ўқилган
    • Ўлмас Умарбеков: СЕВГИМ-СЕВГИЛИМ… Қисса (2-қисм)  - 31350 марта ўқилган
    • ИСМАТ ХУШЕВ – ТОШКЕНТДА!  - 31349 марта ўқилган
    • Таниқли журналист Шароф Убайдуллаев 9 май ҳақида…  - 31348 марта ўқилган
    • Алишер Навоий ва Заҳириддин Муҳаммад Бобур ижодида аёл васфи  - 31348 марта ўқилган
    • Президент Мирзиёев назоратдагиларга нисбатан умумий Авф эълон қилди…  - 31347 марта ўқилган
    • ЎЗБЕКИСТОНДА СУД-ТИББИЁТ ЭКСПЕРТИЗАЛАРИ ҒАРИБ АҲВОЛДА  - 31346 марта ўқилган
    • Бугун истеъдодли ўзбек шоири Ҳамроқул Асқар туғилган кун. Табриклаймиз!  - 31346 марта ўқилган
    • Игорь Николайчук: Первый холм Шавката Мирзиёева…  - 31345 марта ўқилган
    • Маддоҳ журналисту латтачайнар амалдор кимга ҳам керак? (2-мақола)  - 31345 марта ўқилган
    • Исмат ХУШЕВ: ДАВЛАТ МАСЛАҲАТЧИСИ БЎЛГАН БИРИНЧИ ШОИР  - 31345 марта ўқилган
    • “ОЗОДЛИК” РАДИОСИ – Ўзбекистон Бош прокурори Рашид Қодиров ишдан олинди  - 31344 марта ўқилган
    • Нашримиз архивидан: “Дунё ўзбеклари” Бош муҳарририга мусиқий совға  - 31343 марта ўқилган
    • Гулнора Каримованинг музлатилган миллионлари тақдири нима бўлди?  - 31342 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” тақдимоти: “Севишни билмайди шарқлик аёллар!”  - 31341 марта ўқилган
    • Алишер Усманов: «У меня нет наследников»  - 31339 марта ўқилган
    • Опровержение клеветы в отношении журналиста Малохат Эшонкуловой  - 31339 марта ўқилган
    • ГУЛРУХСОР ХУДОЙБЕРДИЕВА: АЙТСАМ ТИЛИМ, АЙТМАСАМ ДИЛИМ – ОИЛА ЁКИ КАСБ?  - 31338 марта ўқилган
    • Умида Ахмедова: Рауф Парфи мени Александр Блок шеьрияти билан таништирган….  - 31336 марта ўқилган
    • МИЛЛАТ РУҲИГА ЭЪТИҚОД (Ўзбекистон Халқ шоири Хуршид Даврон билан суҳбат)  - 31335 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Хотинини ўғирлаган йигит (Ҳикоя)  - 31335 марта ўқилган
    • Кенжабий: АҲМАД ҲОЖИ МАКТУБЛАРИГА ШЕЪРИЙ ЖАВОБЛАР  - 31334 марта ўқилган
    • ШАВКАТ МИРЗИЁЕВ ПОСЕТИЛ КОННЫЙ ЗАВОД В ТАШКЕНТСКОЙ ОБЛАСТИ  - 31332 марта ўқилган
    • Шодмонов ва унинг командаси ЎзТВ дан албатта кетиши керак…  - 31331 марта ўқилган
    • Страсбург суди ватандошимиз Али Феруз ҳимоясига келди…  - 31327 марта ўқилган
    • Бердиёр ЖУМАЕВ: АМИР ТЕМУР ВА ЧИНГИЗХОН АМАКИВАЧЧАЛАРМИ? (3)  - 31327 марта ўқилган
    • Шуҳрат Бобожон: Оддий алоқачининг Бош вазирликкача бўлган йўли…  - 31326 марта ўқилган
    • Россия “Бош саҳнаси”да ўзбек йигити ҳаммани лол қолдирди  - 31325 марта ўқилган
    • 2016-й унес вместе с Каримовым легендарных современников его времени  - 31324 марта ўқилган
    • Не сломают ли Шавката Мирзиёева, как 16 февраля 1999 года сломали Каримова?  - 31323 марта ўқилган
    • Муслимбек Йўлдошев: 24 апрель – Абдумўминнинг туғилган куни эди…  - 31322 марта ўқилган
    • Борис Сапрыкин: Письмо в редакцию «Дунё Узбеклари»  - 31321 марта ўқилган
    • Сиз севган адиблар – Эркин Аъзам: Таъзия (Ҳикоя)  - 31320 марта ўқилган
    • МХХнинг икки адвокатга қарши тутуриқсиз иддаоси рад этилди – “Озодлик”  - 31320 марта ўқилган
    • Андижон адабий гурунгида Наврўз ва Оналар мадҳи  - 31319 марта ўқилган
    • Установлен памятник Михаилу Массону и Галине Пугаченковой  - 31318 марта ўқилган
    • Предъявление обвинений дочери – приурочено к годовщине кончины ее отца  - 31317 марта ўқилган
    • Сирожиддин Ислом: Соғиниб яшайман Озод бўзтўрғайни…  - 31315 марта ўқилган
    • Ўзбекистоннинг Украинадаги фуқаролари ва сиёсий қочқинлари диққатига  - 31314 марта ўқилган
    • Биз Тошкентдан бўламиз… (Муҳокама учун мавзу)  - 31313 марта ўқилган
    • Қулман Очил: ҚАСД (Қисса) – Тўққизинчи қисм  - 31313 марта ўқилган
    • Ўзбек махсус хизмат агенти Абвер немис разведкасига қарши… (МХХ тарихидан)  - 31313 марта ўқилган
    • Исмат Хушевга мактуб: Сизда ҳам цензура борми?  - 31312 марта ўқилган
    • Ажойиб инсон, таниқли болалар шоири Олқор Дамин вафот этди!   - 31312 марта ўқилган
    • Маддоҳ журналисту латтачайнар амалдор кимга ҳам керак? (1-мақола)  - 31312 марта ўқилган
    • ШАВКАТУ МИРЗИЁЕВУ ИСПОЛНЯЕТСЯ 60 ЛЕТ  - 31311 марта ўқилган
    • Одил Ёқубов. Яхшилик (ҳикоя) (“Ўтганлар ёди”)  - 31311 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 7-қисм  - 31308 марта ўқилган
    • Неожиданная оттепель: что происходит в узбекских СМИ  - 31306 марта ўқилган
    • Возвращение «узбекской принцессы»: что ждет Гульнару Каримову  - 31302 марта ўқилган
    • Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий: Ўйласам, ул дилбарим маккорга ўхшайди-ку…  - 31300 марта ўқилган
    • Чашмаи Айюбдан ўғирланган 800 йиллик кошин Ўзбекистонга қайтарилди  - 31296 марта ўқилган
    • Бошда дўппи, эгнимда атлас, Зилоламан Ўзбекистондан!  - 31296 марта ўқилган
    • Ҳабиб Саъдулла ижоди (“Ўтганлар ёди” туркумидан)  - 31293 марта ўқилган
    • ЎзМУнинг журфакидан “Дунё ўзбеклари”га яна шикоят келди…  - 31292 марта ўқилган
    • Марғилонлик Тошболтаевлар оиласини “Галатой”дан кўчиришмоқчи…  - 31291 марта ўқилган
    • Шавкат Мирзиёев: Ижодкорларга Паркентда уй қуриб берилади  - 31288 марта ўқилган
    • Элбек Раҳмат: Пулни тўла… (Айрим ноинсоф солиқчилар таърифида)  - 31287 марта ўқилган
    • Uyga qachon qaytamiz? Chetda ishlab non topish juda xam azob ish…  - 31286 марта ўқилган
    • Миллий телерадиокомпания раиси ишдан олинди…  - 31285 марта ўқилган
    • First Lady Michelle Obama Carpool Karaoke  - 31284 марта ўқилган
    • Ўлмасбек Самарқандий: ТАҚДИРНИНГ ТУҲФАСИ (ёхуд ўғирланган китоб)  - 31280 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” орқали Ўзбекистон раҳбарларига мурожаат  - 31279 марта ўқилган
    • Биография премьер-министра Узбекистана Шавката Мирзиеева  - 31279 марта ўқилган
    • Алишер НАЗАР: ТЎЙ ФОЖЕАСИ (долзарб масала)  - 31278 марта ўқилган
    • Сенатор Шуҳрат Ғаниевнинг “Озодлик” ҳақидаги фикри ўзгардими?  - 31278 марта ўқилган
    • ГЕНЕРАЛЬСКИЕ ИГРЫ: УМЕР КОРОЛЬ! ДА ЗДРАВСТВУЕТ КОРОЛЬ!  - 31277 марта ўқилган
    • Сергей Ежков информирует: Сидят девчонки, сидят в сторонке – Слеза запоздалая  - 31277 марта ўқилган
    • Сергей Ежков информирует: Усечённая арифметика …  - 31277 марта ўқилган
    • Абдиҳамид Пардаев: УСМОННОМА (Ўзбекистон халқ шоири Усмон Азимга)  - 31276 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” тақдим этади – Эргаш Каримов ёди…  - 31275 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” тақдим этади: Ўшлик мухлисамиз Нозима Раҳмонова шеърлари…  - 31272 марта ўқилган
    • Туркиядаги давлат тўнтариши уринишига роппа роса бир йил бўлди…  - 31270 марта ўқилган
    • СМИ России: Кремль ведет страну к полной изоляции  - 31268 марта ўқилган
    • Ислом Холбой: Бўлган, бўлмаган (Роман) 9-қисм  - 31267 марта ўқилган
    • Фоторепортаж с бала в Институте костюма в Нью-Йорке  - 31267 марта ўқилган
    • ББС: Ўзбек олтинининг тақдири нима бўлади?  - 31264 марта ўқилган
    • ДИЛДАН ДИЛГА КЎЧГАН САТРЛАР (Ҳамроқул Асқар ижодига чизгилар)  - 31263 марта ўқилган
    • Отабек Усмон: Эстетлар диктатураси (Абдували Қутбиддин ижоди ҳақида)  - 31262 марта ўқилган
    • “Дунё ўзбеклари” Бош муҳаррири Германиядан Амстердам (Ҳолландия)га келди  - 31260 марта ўқилган
    • Dilmurod Jumaboyev: Barkamol avlod (advanced generation) compete in Jizzakh  - 31260 марта ўқилган
    • Лола Хатамова: «Я не состояла в любовных отношениях с Каримовым»  - 31259 марта ўқилган
    • Расследование против Трампа. Чем это может закончиться  - 31259 марта ўқилган
    • “Ўзбекистон овози” нашри: ҲАР ИССИҚ НОНИНГНИ ҚУЁШДАЙ КЎРДИМ…  - 31259 марта ўқилган
    • Сувсиз қишлоқ “Обод” бўладими? (танқидий мақола)  - 31258 марта ўқилган
    • Ўзбекистонлик АҚШга келган куни бедарак йўқолди – Ватандош  - 31256 марта ўқилган
    • Катта Ўзбек трактидаги Китоб Тошкент йўли 24 километрга қисқарди…  - 31255 марта ўқилган
    • Танишинг – Қулман Очил: ҚАСД (Қисса) – Еттинчи қисм  - 31254 марта ўқилган
    • Моҳигул Назарова: Гуноҳ (кичик қисса) 13. Дилдаги ғалаён.  - 31254 марта ўқилган
    • Сотрудники МНБ Туркменистана открыто интересуются обстановкой…  - 31251 марта ўқилган
    • Абитуриентлар: “МХХчиларнинг ўзлари телефон олиб кириб беришди”  - 31249 марта ўқилган
    • Ўзбекистон ва Тожикистон иқтисодий ҳамкорликка бел боғлашди  - 31248 марта ўқилган
    • Сделаем день ярче: узбекистанцы готовятся поздравить Мирзиёева с юбилеем  - 31248 марта ўқилган
    • Ўзбек йигити қандай қилиб Amazon компанияси ходимига айлангани ҳақида  - 31248 марта ўқилган
    • Эхо – Матвей Ганапольский: Приглашение на казнь?  - 31248 марта ўқилган
    • Давронбек Тожиалиевга оналари вафоти муносабати билан таъзия билдирамиз…  - 31247 марта ўқилган
    • Исёнкор дарахтлар ёки Шукур Содиқнинг “Ҳурлик салтанати” китобига чизгилар…  - 31243 марта ўқилган
    • Танишинг: Ўзбек “Мартин Иден”и – Даврон Султонов…  - 31242 марта ўқилган
    • Пресса США: Россия теперь – наш главный враг  - 31237 марта ўқилган
    • Ўзбекистон халқ шоири Омон Матжоннинг Президентга шеърий табриги  - 31236 марта ўқилган
    • Что происходит с корреспондентом «Новой газеты» Али Ферузом  - 31236 марта ўқилган
    • Ҳамроқул Асқар: “Жаннат Оналарнинг оёғи остидадир..,” (Ҳадисдан)  - 31234 марта ўқилган
    • Халқаро”Олтин мерос” хайрия фонди янги ёдгорлик мажмуини барпо этди  - 31224 марта ўқилган
    • «Маддоҳ журналистларнинг ковушини ўнглаб қўйиш фурсати келди». Учинчи мақола  - 31220 марта ўқилган
    • Ги де Мопассан: Алвидо! (Инглиз тилидан Гулноза Мамарасулова таржимаси)  - 31217 марта ўқилган
    • Абдулла Орипов: Битта бўричалик топмадим ўлим…  - 31215 марта ўқилган
    • Кетаверинг, ортингиздан югурмайман, Ўтказмайди, ғуруримнинг тоғи баланд  - 31215 марта ўқилган
    • Сиз севган адиблар – Улуғбек Ҳамдам: Узоқдаги Дилнура (Ҳикоя)  - 31215 марта ўқилган
    • Тошпўлат Йўлдошев: Шарқшунос олим Шоислом Шомуҳамедов хотираси  - 31202 марта ўқилган



Интернетдаги RSS каналимизни ўқинг Твиттердаги саҳифамиз! Facebook орқали дўстлашамиз!



Мактуб ёзиш

ЖАҲОН ОММАВИЙ АХБОРОТ
ВОСИТАЛАРИ

"Ўзбекистон овози" газетаси
Прямой эфир ДОЖДЯ
СНОБ.РУ
ИНО TV
Colta.Ru
Украинская правда
Корреспондент.Нет
Русская служба ББС
ББС Ўзбек хизмати
Голос Америки
Америка овози
Озодлик
Uznews.Net
Фергананьюс.Ру
РосБалт -информационное агентство
Эхо Москвы
Радио Свобода
Ньюс.Ру
Московский Комсомолец
Литературная газета
Комсомольская правда
Новая газета
Союз независимых журналистов Центральной Азии
Центразия.Ру
NEWS-ASIA-Центральноазиатский информационный портал
Каспаров.Ру
Аргументы и факты
Однако
Китоб дунёси
Узметроном
Новое Время - The New Times
Альтернативная литература Узбекистана

Copyright © 2014 — ДУНЁ ЎЗБЕКЛАРИ. Барча ҳуқуқлар ҳимоя қилинган